Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Мәдениет статистикасы 2022 жылғы 1 қаңтарда Қазақстан Республикасында: 3920 қоғамдық кітапхана, 3098 мәдени-демалыс ұйымдары, 264 музей, 177 ойын-сауық және демалыс саябағы, 104 кинотеатр, 65 театр, 33 концерттік ұйым, 13 хайуанаттар бағы және 3 цирк жұмыс істеді.
2021 жылы ең көп барғандар кітапханалар (49633,2 келу), ойын-сауық және демалыс саябақтары (10644,7 келу), кинотеатрлар (8453,2 келу), музейлер (5104,9 келу) болды. Бұл ретте ең көп іс-шараларды мәдени-демалыс ұйымдары (125,2 мың бірлік), театрлар (10,8 мың бірлік) және концерттік ұйымдар (3,6 мың бірлік) өткізді.
| Театрлар | Музейлер | Мәдени-демалыс мекемелері | Кинотеатрлар | Кітапханалар | Концерттік ұйымдар | Саябақтар | Хайуанаттар бағы | Цирктер | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Қазақстан Республикасы | 65 | 264 | 3 098 | 104 | 3 920 | 33 | 177 | 13 | 3 | |
| Ақмола | 2 | 15 | 260 | 2 | 340 | x | 1 | х | - | |
| Ақтөбе | 2 | 19 | 202 | 2 | 237 | 1 | 7 | 2 | - | |
| Алматы | 1 | 30 | 252 | 2 | 281 | 2 | 7 | - | - | |
| Атырау | 1 | 16 | 85 | 4 | 144 | 2 | 3 | - | - | |
| Батыс Қазақстан | 2 | 19 | 263 | 8 | 362 | 3 | 7 | - | - | |
| Жамбыл | 2 | 17 | 197 | 6 | 276 | 1 | 5 | - | - | |
| Қарағанды | 5 | 22 | 297 | 10 | 314 | 2 | 22 | 2 | - | |
| Қостанай | 4 | 9 | 246 | 6 | 342 | 1 | 9 | - | - | |
| Қызылорда | 1 | 14 | 172 | 2 | 209 | 1 | 3 | - | - | |
| Маңғыстау | 2 | 7 | 41 | 8 | 66 | 1 | 8 | - | - | |
| Павлодар | 2 | 12 | 281 | 4 | 228 | 1 | 4 | - | - | |
| Солтүстік Қазақстан | 3 | 13 | 241 | 4 | 321 | 1 | 6 | 1 | - | |
| Түркістан | 3 | 27 | 250 | 3 | 396 | x | 28 | - | - | |
| Шығыс Қазақстан | 2 | 17 | 299 | 6 | 307 | 2 | 11 | 3 | - | |
| Астана қ. | 9 | 9 | 1 | 10 | 23 | 5 | 22 | х | 1 | |
| Алматы қ. | 18 | 17 | x | 22 | 32 | 7 | 16 | 2 | 1 | |
| Шымкент қ. | 6 | 1 | 10 | 5 | 42 | 1 | 18 | 1 | 1 | |
Мәдениет мекемелерінің қатысуы мен өткізілген іс-шаралардың динамикасы 2020 жылы күрт төмендеу байқалғанын көрсетеді, бұл пандемия кезінде мәдениет мекемелерінің көпшілігі жабылған кездегі шектеу шараларына байланысты. 2021 жылы кітапханаларға келушілер саны 45,5%, кинотеатрлар - 76,8%, мұражайлар - 2,2 есе, театрлар - 31,2% өсті. Театрлар өткізетін іс-шаралар саны 69,5%, концерттік ұйымдар - 84,3%, ойын-сауық және демалыс саябақтары - 2,8 есе өсті.
Өңірлік бөліністе 2021 жылы Шығыс Қазақстан (7527,1 мың келу), Алматы қ. (5724,6 мың келу) және Алматы облысының (3925,5 мың келу) кітапханалары ең көп келушілер болып табылады. Киносеанстарға ең көп қатысу Республикалық маңызы бар қалаларға тиесілі: Алматы қ. – 3083,7 мың келу, Астана қ. – 1701,1 мың келу, Шымкент қ. – 663,7 мың келу. Ең көп музейлерге Түркістан (1977,9 мың адам) және Шығыс Қазақстан (728,1 мың адам) облыстарында барады.
Кітапхана - ақпараттық, мәдени, білім беру функцияларын орындайтын, ұйымдастырылған баспа және қолжазба құжаттары қоры, графикалық, аудиовизуалды материалдар, электрондық жеткізгіштердегі құжаттар бар және оларды жеке және заңды тұлғаларға уақытша пайдалануға беретін мәдениет ұйымы.
Концерттік ұйымдар - әдебиет пен өнер туындыларын көпшілік алдында орындауға жағдай жасау және көркем ұжымдар мен жекелеген орындаушыларды танымал ету үшін шаралар кешенін іске асыратын ойын-сауық ұйымдары.
Музейлер - музей экспонаттары мен музей коллекцияларын сақтау, зерделеу және көпшілік алдында ұсыну үшін құрылған, мәдени, білім беру және ғылыми-зерттеу функцияларын жүзеге асыруға және Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұрасын танымал етуді қамтамасыз етуге арналған мәдениет ұйымдар.
Театрлар - әдебиет пен өнер туындыларының сахналық қойылымдарын жүзеге асыратын ойын-сауық ұйымдары (драмалық, музыкалық-драмалық, музыкалық, хореографиялық, қуыршақ, пантомималар, балалар мен жасөспірімдерге арналған сатиралар мен әзілдер, жастар, эксперименттік).
Анимациялық фильм - бұл бейнелеу өнерінің графикалық әдістері мен әдістерін, компьютерлік графика мүмкіндіктерін, іс-әрекеттер мен көріністерді жандандыру арқылы жасалған фильм.
Деректі фильм - режиссер операторлық өнер, монтаждық жүйе және басқа да құралдар арқылы түсіндіретін өзекті оқиғаларды, шындық фактілерін тіркейтін сценарий сюжеті негізінде жасалған фильм.
Қысқа метражды фильм - алпыс минуттан аспайтын фильм қысқа метражды фильм болып табылады.
Толықметражды фильм-ұзақтығы алпыс минуттан кем емес фильм толықметражды фильм болып табылады.
Фильм - кез-келген нысанда және әр түрлі жанрларда шығармашылық ниет негізінде жасалған, кинопленкаға, магниттік пленкаға немесе тасымалдаушы түрлеріне бекітілген және тақырыптық тұтастыққа қосылған, бір-бірімен дәйекті байланысқан кадрлардан тұратын және тиісті техникалық құралдардың көмегімен қабылдауға арналған бейнеден, дыбыстық сүйемелдеуден тұратын аудиовизуалды туынды.
Фильм өндірісі - автордың шығармашылық ниетін жүзеге асыру процесі, нәтижесінде аудиовизуалды шығарма жасалады.
Шығарылымда мәдениет мекемелерінің (кітапханалар, театрлар, цирктер, музейлер, концерттік ұйымдар, ойын-сауық және демалыс саябақтары, хайуанаттар бағы мен океанариум, кинотеатрлар, мәдени-демалыс ұйымдары) жұмысы туралы статистикалық деректер келтірілген.
