146 312 861,5 млн. тенге
2022 жылдың соңына негізгі құралдардың бастапқы құны – 146 312 861,5 млн. тенге;
78 653 565,6 млн. тенге
2022 жылдың соңына негізгі құралдардың баланстық құны – 78 653 565,6 млн. тенге;
46,2%;
Негізгі құрал-жабдықтардың тозу дәрежесі – 46,2%;
9,7%
Жаңарту коэффициенті – 9,7%;
1,1%
Жою коэффициенті – 1,1%.
Негізгі қорлардың динамикасы
Қазақстан Республикасының 364,3 мың кәсіпорындардың материалдық емес активтердің және негізгі құрал-жабдықтардың қолда бары және қозғалысы туралы өткізілген статистикалық зерттеудің деректері 2022 жылғы берілген.
Есепті жылдың аяғына негізгі құрал-жабдықтардың және материалдық емес активтердің бастапқы құны жылдың басымен салыстырғанда 5,0% көбейді.
Есепті жылдың аяғына негізгі құрал-жабдықтардың бастапқы құны 146312,9 млрд. теңгені құрады, баланстық құны - 78653,6 млрд. теңге.
Республика бойынша 2022 жылда кәсіпорынның негізгі құрал-жабдықтардың тозу дәрежесі – 46,2%, жаңарту коэффициенті – 9,7%, жою коэффициенті - 1,1% - ды қүрады.
Есепті жылда республиканың кәсіпорындармен негізгі құрал-жабдықтарды жөндеуге 1359,6 млрд. теңге жұмсалды, одан ағымдағы жөндеуге – 828,3 млрд. теңге.
Жыл соңына негізгі құралдардың қолда бары
млн. теңге
|
Бастапқы құны бойынша
|
Баланстық құны бойынша
|
|
2020
|
2021
|
2022
|
2020
|
2021
|
2022
|
|
Қазақстан Республикасы
|
128 308 345
|
141 136 415
|
146 312 862
|
69 694 612
|
74 577115
|
78 653 566
|
|
Абай
|
|
|
2 450 082
|
|
|
1 611 795
|
|
Ақмола
|
2 269 501
|
2 552 848
|
3 154 804
|
1 481 541
|
1 683 861
|
2 162 876
|
|
Ақтөбе
|
5 870 039
|
6 739 335
|
7 183 572
|
2 647 437
|
2 859 675
|
3 075 547
|
|
Алматы
|
3 127 341
|
3 431 305
|
2 158 136
|
2 098 230
|
2 293 296
|
1 353 651
|
|
Атырау
|
39 259 279
|
46 575 732
|
46 603 373
|
21 542 324
|
25 673 445
|
27 232 266
|
|
Батыс Қазақстан
|
6 342 823
|
6 699 971
|
7 231 454
|
3 297 905
|
3 319 543
|
3 597 030
|
|
Жамбыл
|
1 782 108
|
2 164 612
|
2 309 025
|
1 122 831
|
1 310 386
|
1 435 163
|
|
Жетісу
|
|
|
1 592 207
|
|
|
1 033 646
|
|
Қарағанды
|
4 822 707
|
5 699 719
|
4 893 628
|
2 746 192
|
3 251 393
|
2 786 019
|
|
Қостанай
|
2 484 018
|
2 807 242
|
2 945 638
|
1 350 143
|
1 624 983
|
1 659 840
|
|
Қызылорда
|
3 262 926
|
3 112 783
|
3 251 986
|
1 416 266
|
1 326 154
|
1 356 175
|
|
Маңғыстау
|
5 490 827
|
6 004 225
|
5 672 697
|
2 623 811
|
2 829 872
|
2 932 242
|
|
Павлодар
|
4 313 203
|
4 613 308
|
4 906 149
|
2 716 882
|
2 763 881
|
2 821 940
|
|
Солтүстік Қазақстан
|
1 281 701
|
1 498 609
|
1 607 393
|
778 816
|
925 900
|
1 059 447
|
|
Түркістан
|
1 742 702
|
2 130 384
|
2 321 115
|
1 036 724
|
1 331 208
|
1 441 647
|
|
Ұлытау
|
|
|
1 369 852
|
|
|
854 572
|
|
Шығыс Қазақстан
|
4 389 268
|
4 781 256
|
3 345 146
|
2 743 834
|
2 983 491
|
2 060 325
|
|
Астана қаласы
|
25 605 531
|
25 495 984
|
24 560 719
|
10 737 067
|
9 335 912
|
8 786 728
|
|
Алматы қаласы
|
13 647 809
|
13 943 856
|
15 346 906
|
9 407 648
|
8 980 438
|
9 207 532
|
|
Шымкент қаласы
|
2 616 562
|
2 885 246
|
3 408 980
|
1 946 961
|
2 083 678
|
2 185 125
|
Методологические пояснения
Бастапқы құн – бұл негізгі құрал-жабдықтарды құру немесе сатып алу үшін нақты жұмсалған шығындар құны, оған төленген, өтелмейтін салықтар мен алымдар қосылады, сондай-ақ жеткізуге, құрастыруға, орнатуға, іске қосуға жіберілген шығындар және одан әрі пайдалану үшін негізгі құрал-жабдықтарды жұмыс жағдайына келтіруге тікелей байланысты кез-келген басқа да шығыстар кіреді.
Баланстық құн – құнсызданудан жиналған амортизация мен жиналған залал сомасы алынған, актив бухгалтерлік баланста танылған сома.
Негізгі құрал-жабдықтарды жою (шығарып тастау) коэффициенті негізгі құрал-жабдықтарды ұдайы өндірумен сипатталады. Жыл бойы шығарылып тасталған негізгі құрал-жабдықтардың жыл басына нақты барына қатынасы ретінде анықталады.
Негізгі құрал-жабдықтарды жаңарту коэффициенті қайта іске қосылған негізгі құрал-жабдықтардың жыл соңына олардың нақты барындағы үлес салмағын бейнелейді.
Негізгі құрал-жабдықтардың амортизациясы (тозуы) бұл активті сатып алу құнының активтің пайдалы қолдануының мерзімі ішінде болатын, шығысқа немесе өнімнің өзіндік құнына бірте-бірте көшу үрдісі.
Тозу дәрежесі – негізгі құрал-жабдықтар амортизациясының негізгі құрал-жабдықтардың бастапқы құнына қатынасы.
Материалдық емес активтер – негізінен табиғи нысаны жоқ, бірақ «сезілмейтін құндылық» берілген және баланста саналатын кәсіпорынға ұзақ мерзім бойы немесе тұрақты табыс әкелетін.
Жарияланымдарға қатысты сілтемелер:
Құрылымдық статистика 
