Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
    Түйінді тұстар
    8,7%
    Қазақстан Республикасындағы инфляция 2024 жылғы сәуірде баяулады, бір жылда 8,7% (2024 жылғы наурызда – 9,1%), бір айда – 0,6% құрады (өткен айда – 0,7%).
    13,5%
    Баға ақылы қызметтерге бір жылда 13,5% (2024 жылғы наурызда – 13,2%), азық-түлік емес тауарларға – 7,6% (2024 жылғы наурызда – 8,2%), азық-түлік тауарларға – 6,3% өсті (2024 жылғы наурызда – 6,9%).
    Инфляция динамикасы

    Өткен жылғы сәуірмен салыстырғанда тарифтер су бұруға – 43,6%, суық суға – 36,9%, орталықтан жылытуға – 33,5%, ыстық суға – 31%, қоқыс шығаруға – 30,7%, электр энергиясына 29% өсті.

    Баға демалыс және спорттық іс-шаралар саласындағы қызметтеріне – 14,3%, санаторийлер қызметтеріне – 13,6%, денсаулық сақтау қызметтеріне – 13,2%, ұялы байланыс қызметтеріне – 12,4%, салт-жора қызметтеріне – 11,9%, шаштараздар мен жеке қызмет көрсету орындары қызметтеріне – 11,7%, қоғамдық тамақтандыру қызметтеріне 9,3% жоғарылады. Таксимен жол жүру – 12,1%, қалалық автобуспен – 9,3%, жолаушылар теміржол көлігімен – 7,9%, қалааралық автобуспен – 6,6% қымбаттады.

    Баға деңгейі фармацевтикалық өнімдерге – 11,5%, отандық құрастырма жаңа жеңіл автомобильдерге – 11,4%, жиһаз және үйге қажетті заттарға, киім және аяқ киімге – 11,2%-дан, жеке қолданылатын тауарларға – 9,6%, ыдысқа – 6,6%, құрылыс материалдарына 6,3% өсті. Сұйытылған газ баллондағы 12,3% қымбаттады.

    Бағаның өсуі күрішке – 19,8%, минералды және ауыз суға – 17,3%, жаңа жиналған жемістерге – 16,8%, жұмыртқаға – 14,4%, салқындатылған сусындарға – 13,7%, алкогольді ішімдіктер және темекі өнімдерге – 13,4%, жеміс және көкөніс шырындарға – 12%, сары майға – 11,9%, жаңа ауланған балыққа – 11,8%, бірінші сұрыпты ұннан пісірілген бидай нанға - 10%, пастерленген сүтке 9,9% тіркелді. Бағаның төмендеуі пиязға – 51,1%, күнбағыс майына – 24,9%, қарақұмық жармасына – 24,4%, картопқа – 10,1%, құмшекерге 5,3% байқалды.

    Өңірлер бөлінісінде 2024 жылғы сәуірде инфляция жылдық мәнде орташа республикалық деңгейден асатын он бір өңірде қалыптасты, олардың ішінен ең жоғары Қарағанды (10,6%) және Маңғыстау (10,5%) облыстарында.

    1 кесте
    Өңірлердегі сәуір айындағы жылдық инфляция
    %, өсім
    2024 2023 2022
    Қазақстан Республикасы 8,7 16,8 13,2
    Абай 8,1 16,4 ...
    Ақмола 9,0 17,6 13,8
    Ақтөбе 8,6 17,0 13,5
    Алматы 6,2 16,0 12,4
    Атырау 8,9 16,9 12,0
    Батыс Қазақстан 8,1 17,6 12,2
    Жамбыл 8,1 15,7 13,2
    Жетісу 9,3 17,7 ...
    Қарағанды 10,6 16,9 13,5
    Қостанай 8,4 16,9 12,6
    Қызылорда 7,9 16,8 12,4
    Маңғыстау 10,5 19,1 13,9
    Павлодар 9,0 17,8 12,5
    Солтүстік Қазақстан 9,5 17,9 12,7
    Түркістан 7,1 15,7 15,5
    Ұлытау 8,2 17,5 ...
    Шығыс Қазақстан 9,6 16,7 13,7
    Астана қаласы 9,5 17,6 14,0
    Алматы қаласы 9,1 16,4 13,2
    Шымкент қаласы 8,8 16,0 12,5
    Инфляцияның жылдық деңгейіне салым

    Инфляцияның жылдық деңгейіне ең үлкен үлесті азық-түлік және алкогольсіз сусындар (2,4 пайыздық тармақ), тұрғын үй қызметтері (2,2 пайыздық тармақ), киім және аяқ киім (1,1 пайыздық тармақ) қосты.

    2 сурет

    Өткен жылда баға нан өнімдері мен жармаларға – 8%, ет және ет өнімдеріне 5,6% жоғарылады және инфляцияға тиісінше 0,5 және 0,7 пайыздық тармақ негізгі үлес қосты. Жылдық инфляцияға жұмыртқалар – 14,4%, алкоголсіз сусындар 9,1% қымбаттауы және 0,2 пайыздық тармақтан, сүт өнімдері (8%), жемістер мен көкөністер (3,9%) – 0,3 пайыздық тармақтан үлес қосты.

    ТКШ қызметтері бір жылда 16,7% қымбаттады, ал олардың инфляцияға үлесі 2,2 пайыздық тармақты құрады. 2024 жылғы сәуірде орталықтан жылыту өткен жылғы сәуірмен салыстырғанда 33,5% жоғары болды және жылдық инфляцияға 0,3 пайыздық тармақ, электрэнергия (29%) – 0,6 пайыздық тармақ, суық су (36,9%), тұрғын үйді жалға алу (8,5%), тұрғын үй-жайларды жөндеу және қызмет көрсету бойынша қызметтер (7,5%) – 0,2 пайыздық тармақтан үлес қосты.

    2 кесте
    2024 жылғы сәуірдегі Қазақстан Республикасында жылдық инфляцияға жекелеген құрамдас бөліктерінің үлесі
    %, өсім
    Тауарлар мен қызметтер Өсу қарқыны Баға өсіміне салым
    Азық-түлік тауарлар 6,3 2,579
    Нан өнімдері мен жармалар 8,0 0,540
    Ет және ет өнімдері 5,6 0,680
    Сүт өнімдері 8,0 0,313
    Жұмыртқа 14,4 0,181
    Май және тоң май -5,5 -0,133
    Жемістер мен көкөністер 3,9 0,259
    Қант -5,1 -0,059
    Алкогольсіз сусындар 9,1 0,189
    Азық-түлік емес тауарлар 7,6 2,351
    Киім 10,5 0,684
    Аяқ киім 12,6 0,389
    Жуғыш заттар -1,2 -0,016
    Бензин 3,5 0,095
    Жеке қолдану тауарлар 9,6 0,290
    Ақылы қызметтер 13,5 3,790
    Тұрғын үй қызметтері, су, электрэнергиясы, газ және отынның басқа да түрлері 16,7 2,175
    тұрғын үйді күтіп ұстауға төлем 10,2 0,074
    тұрғын үйді жалға алу 8,5 0,249
    тұрғын үй жайларды жөндеу және қызмет көрсету 7,5 0,189
    суық су 36,9 0,188
    ыстық су 31,0 0,120
    қоқыс шығару 30,7 0,088
    суды бұру 43,6 0,099
    электрэнергия 29,0 0,598
    газ 9,7 0,106
    тарату желілері арқылы
    тасымалданатын газ
    9,1 0,083
    сұйытылған 12,3 0,023
    орталықтан жылыту 33,5 0,327
    қатты отын 9,1 0,129
    домофон 5,5 0,008
    Бір айда азық-түлік емес тауарлар мен ақылы қызметтер бағасының деңгейі 0,7%-дан, азық-түлік тауарлар – 0,3% өсті.
    3 кесте
    Бір айдағы инфляция
    %, өсім
      Сәуір
    тауарлар мен қызметтер азық-түлік тауарлар азық-түлік емес тауарлар ақылы қызметтер

    2020

    0,9 1,9 0,3 0,1

    2021

    0,9 1,0 1,0 0,5

    2022

    2,0 3,1 1,2 1,0

    2023

    0,9 0,9 1,3 0,4

    2024

    0,6 0,3 0,7 0,7
    Глоссарий

    Инфляция – бұл халық жеке тұтыну үшін сатып алатын тауарлар мен қызметтердің белгіленген тізіміне бағаның орташа деңгейінің уақыт бойынша өзгеруін сипаттайтын көрсеткіш.

    Салым – көрсеткіш бойынша пайыздық өзгерістің инфляцияның жалпы мәніне әсер ету.

    Әдіснамалық түсініктемелер

    Инфляция деңгейін сипаттайтын тұтыну бағаларының индексі халық жеке тұтыну үшін сатып алатын тауарлар мен қызметтерге бағаның жалпы деңгейінің уақыт бойынша өзгеруін көрсетеді.

    Тұтыну бағаларының индексін есептеу екі көзден алынған ақпарат негізінде жүргізіледі:

    • осы мақсаттар үшін арнайы іріктелген сауда нүктелерінде және қызмет көрсету орындарында оларды тікелей тіркеу арқылы жиналған бағалардың өзгеруі туралы деректер;
    • халықтың нақты тұтыну шығыстарының құрылымы бөлігінде үй шаруашылықтарын зерттеу материалдары.

    Бағалардың өзгеруі туралы ақпарат жинау қалалар мен аудан орталықтарының іріктемелі тобы бойынша, барлық облыс орталықтарында, республикалық маңызы бар қалаларда және астанада жүзеге асырылады. Сауда және қызмет көрсету саласының базалық кәсіпорындарын таңдау жергілікті жерлерде жүзеге асырылады. Зерттеуге әртүрлі сауда жағдайлары бар және жаппай сұранысқа ие тауарларды (қызметтерді) үнемі өткізетін кәсіпорындар ұсынылуы үшін сауданың және ақылы қызметтердің барлық түрлерінің объектілері іріктеледі.

    Тұтыну бағаларын байқау және ТБИ есептеу үшін тауарлар мен қызметтер жиынтығы Қазақстанның барлық өңірлері үшін олардың бірыңғай іріктемесін білдіреді. Тауарлар мен қызметтердің тізімі 508 позициядан тұрады, оған халықтың тұтынуында ең көп үлес салмағын алатын ең өкілді түрлер кіреді.

    Бағалар туралы ақпарат жинауды баға тіркеушілері тауарды (көрсетілетін қызметті) өткізу орындарында тікелей жүргізеді. Тексеру жүргізілген күні төленген тауарлардың бағасы, салықтарды қоса алғанда, бірақ оларды жеткізгені үшін қосымша алымдарды қоспағанда тіркеледі.

    Шығаруға жауапты:
    Баға статистикасы департаменті
    Департамент директоры:
    Қ. Жақыпбекұлы
    Тел. +7 7172 749057
    Орындаушы:
    А.Макижанова
    Тел. +7 7172 749265
    E-mail: an.makizhanova@aspire.gov.kz
    Мекенжай:
    010000, Астана қаласы
    Мәңгілік ел даңғылы, 8
    Министрліктер үйі, 4 кіреберіс
    Онлайн кеңесші