Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Баға статистикасы 
Өткен жылғы желтоқсанмен салыстырғанда бағаның өсуі күрішке – 34,3%, минералды және ауыз суға – 18,4%, консервіленген сүтке – 16,9%, алкогольді ішімдіктер және темекі өнімдерге – 15,6%, майлылығы 2,5% айранға, жұмыртқаға – 13,4%-дан, сары майға – 13,3%, пастерленген сүтке, жаңа жиналған жемістер мен көкөністерге – 12,8%-дан, тоқаш және ұннан дайындалатын өнімдерге – 12,3%, балық және теңіз өнімдерге – 12,1%, кондитерлік өнімдерге 10,7% тіркелді. Бағаның төмендеуі қарақұмық жармасына – 22,6%, күнбағыс майына – 18%, құмшекерге 15,8% байқалды.
Баға деңгейі жеке қолданылатын тауарларға – 12,4%, жиһаз және үйге қажетті заттарға – 11,8%, ыдысқа – 11,4%, киім және аяқ киімге – 11,3%, фармацевтикалық өнімдерге – 10,4%, құрылыс материалдарына 7,3% өсті. Дизель отыны – 15,2%, бензин – 13,7%, сұйытылған газ баллондағы – 13,6%, тас көмір 10,7% қымбаттады.
Баға кешенді демалыстарды ұйымдастыру қызметтеріне – 16,8%, санаторийлер қызметтеріне – 15,8%, денсаулық сақтау қызметтеріне – 13,6%, демалыс және спорттық іс-шаралар саласындағы қызметтерге – 13,5%, шаштараздар мен жеке қызмет көрсету орындары қызметтеріне – 12,8%, білім беру қызметтеріне – 9,6%, қоғамдық тамақтандыру қызметтеріне 8% жоғарылады. Таксимен жол жүру – 9,1%, қалалық автобуспен – 8,9%, қалааралық автобуспен – 8,8%, жолаушылар әуе көлігімен – 8,6%, теміржол көлігімен 7,3% қымбаттады.
Тарифтер қоқыс шығаруға – 33,2%, су бұруға – 28,8%, орталықтан жылытуға – 26,1%, ыстық суға – 23,4%, суық суға – 22%, электр энергиясына – 19,9%, тұрғын үйді күтіп ұстауға 7% өсті.
Өңірлер бөлінісінде 2023 жылғы желтоқсанда жылдық мәнде орташа республикалық деңгейден асатын тоғыз өңірлерде қалыптасты, олардың ішінен ең жоғары Қарағандыда (11,1%), Ақмола (10,7%), Маңғыстау (10,6%) облысында.
| 2023 | 2022 | 2021 | |
| Қазақстан Республикасы | 9,8 | 20,3 | 8,4 |
| Абай | 9,7 | 20,1 | … |
| Ақмола | 10,7 | 21,1 | 8,9 |
| Ақтөбе | 9,3 | 19,8 | 8,7 |
| Алматы | 8,4 | 17,7 | 8,2 |
| Атырау | 9,6 | 19,7 | 8,3 |
| Батыс Қазақстан | 9,2 | 20,2 | 8,5 |
| Жамбыл | 9,2 | 19,8 | 8,1 |
| Жетісу | 10,0 | 19,9 | … |
| Қарағанды | 11,1 | 20,7 | 8,5 |
| Қостанай | 9,3 | 20,2 | 8,3 |
| Қызылорда | 8,8 | 19,9 | 8,2 |
| Маңғыстау | 10,6 | 24,0 | 9,2 |
| Павлодар | 9,3 | 20,1 | 8,3 |
| Солтүстік Қазақстан | 10,5 | 20,6 | 8,4 |
| Түркістан | 10,2 | 20,5 | 8,3 |
| Ұлытау | 10,5 | 20,8 | … |
| Шығыс Қазақстан | 10,1 | 20,0 | 9,1 |
| Астана қаласы | 9,1 | 23,0 | 8,8 |
| Алматы қаласы | 10,2 | 20,1 | 8,2 |
| Шымкент қаласы | 9,5 | 19,7 | 8,2 |
Инфляцияның жылдық деңгейіне ең үлкен үлес қосқан азық-түлік және алкогольсіз сусындар (3,3 пайыздық тармақ), тұрғын үй қызметтері (1,8 пайыздық тармақ), киім және аяқ киім (1,1 пайыздық тармақ).
Өткен жылда баға нан өнімдері мен жармаларға – 10,8%, ет және ет өнімдеріне 7% жоғарылады және инфляцияға тиісінше 0,8 және 0,9 пайыздық тармақ негізгі үлес қосты. Жылдық инфляцияға жұмыртқалар – 13,4%, алкоголсіз сусындар 11,4% қымбаттауы және 0,2 пайыздық тармақтан, сүт өнімдері (11,2%) – 0,4 пайыздық тармақ, жемістер мен көкөністер (9,5%) – 0,5 пайыздық тармақ үлес қосты.
ТКШ қызметтері бір жылда 13,9% қымбаттады, ал олардың инфляцияға үлесі 1,8 пайыздық тармақты құрады. 2023 жылғы желтоқсанда орталықтан жылыту өткен жылғы желтоқсанмен салыстырғанда 26,1% жоғары болды және жылдық инфляцияға 0,3 пайыздық тармақ, электрэнергия (19,9%) – 0,4 пайыздық тармақ, тұрғын үй-жайларды жөндеу және қызмет көрсету бойынша қызметтер (8,6%) – 0,2 пайыздық тармақ үлес қосты.
| Тауарлар мен қызметтер | Өсу қарқыны | Баға өсіміне салым |
| Азық-түлік тауарлар | 8,5 | 3,554 |
| Нан өнімдері мен жармалар | 10,8 | 0,758 |
| Ет және ет өнімдері | 7,0 | 0,860 |
| Сүт өнімдері | 11,2 | 0,420 |
| Жұмыртқа | 13,4 | 0,151 |
| Май және тоң май | -2,6 | -0,060 |
| Жемістер мен көкөністер | 9,5 | 0,544 |
| Қант | -15,2 | -0,131 |
| Алкогольсіз сусындар | 11,4 | 0,245 |
| Азық-түлік емес тауарлар | 9,1 | 2,709 |
| Киім | 10,6 | 0,680 |
| Аяқ киім | 12,8 | 0,392 |
| Жуғыш заттар | 5,9 | 0,090 |
| Бензин | 13,7 | 0,325 |
| Жеке қолдану тауарлар | 12,4 | 0,365 |
| Ақылы қызметтер | 12,4 | 3,527 |
| Тұрғын үй қызметтері, су, электрэнергиясы, газ және отынның басқа да түрлері | 13,9 | 1,835 |
| тұрғын үйді күтіп ұстауға төлем | 7,0 | 0,065 |
| тұрғын үйді жалға алу | 8,1 | 0,196 |
| тұрғын үй жайларды жөндеу және қызмет көрсету | 8,6 | 0,204 |
| суық су | 22,0 | 0,112 |
| ыстық су | 23,4 | 0,082 |
| қоқыс шығару | 33,2 | 0,085 |
| суды бұру | 28,8 | 0,064 |
| электрэнергия | 19,9 | 0,430 |
| газ | 10,0 | 0,131 |
|
тарату желілері арқылы тасымалданатын газ |
9,2 | 0,098 |
| сұйытылған | 13,6 | 0,033 |
| орталықтан жылыту | 26,1 | 0,294 |
| қатты отын | 9,9 | 0,159 |
| домофон | 6,9 | 0,013 |
| Желтоқсан | ||||
| тауарлар мен қызметтер | азық-түлік тауарлар | азық-түлік емес тауарлар | ақылы қызметтер | |
| 2018 | 0,7 | 1,2 | 0,5 | 0,2 |
| 2019 | 0,7 | 1,1 | 0,6 | 0,3 |
| 2020 | 0,9 | 1,5 | 0,5 | 0,4 |
| 2021 | 0,6 | 0,6 | 0,7 | 0,5 |
| 2022 | 1,2 | 1,6 | 1,3 | 0,5 |
| 2023 | 0,8 | 0,9 | 0,5 | 0,8 |
Инфляция – бұл халық жеке тұтыну үшін сатып алатын тауарлар мен қызметтердің белгіленген тізіміне бағаның орташа деңгейінің уақыт бойынша өзгеруін сипаттайтын көрсеткіш.
Салым – көрсеткіш бойынша пайыздық өзгерістің инфляцияның жалпы мәніне әсер ету.
Инфляция деңгейін сипаттайтын тұтыну бағаларының индексі халық жеке тұтыну үшін сатып алатын тауарлар мен қызметтерге бағаның жалпы деңгейінің уақыт бойынша өзгеруін көрсетеді.
Тұтыну бағаларының индексін есептеу екі көзден алынған ақпарат негізінде жүргізіледі:
Бағалардың өзгеруі туралы ақпарат жинау қалалар мен аудан орталықтарының іріктемелі тобы бойынша, барлық облыс орталықтарында, республикалық маңызы бар қалаларда және астанада жүзеге асырылады. Сауда және қызмет көрсету саласының базалық кәсіпорындарын таңдау жергілікті жерлерде жүзеге асырылады. Зерттеуге әртүрлі сауда жағдайлары бар және жаппай сұранысқа ие тауарларды (қызметтерді) үнемі өткізетін кәсіпорындар ұсынылуы үшін сауданың және ақылы қызметтердің барлық түрлерінің объектілері іріктеледі.
Тұтыну бағаларын байқау және ТБИ есептеу үшін тауарлар мен қызметтер жиынтығы Қазақстанның барлық өңірлері үшін олардың бірыңғай іріктемесін білдіреді. Тауарлар мен қызметтердің тізімі 508 позициядан тұрады, оған халықтың тұтынуында ең көп үлес салмағын алатын ең өкілді түрлер кіреді.
Бағалар туралы ақпарат жинауды баға тіркеушілері тауарды (көрсетілетін қызметті) өткізу орындарында тікелей жүргізеді. Тексеру жүргізілген күні төленген тауарлардың бағасы, салықтарды қоса алғанда, бірақ оларды жеткізгені үшін қосымша алымдарды қоспағанда тіркеледі.
