Субъектілер санының негізгі көрсеткіштері (2022ж. қазан)

Түйінді тұстар

505 184

2022 жылғы 1 қарашадағы ахуал бойынша тіркелген заңды тұлғалар саны 505184 бірлікті құрады, оның ішінде 387682 жұмыс жасайтын заңды тұлғалар

1 519 031

Тіркелген жеке кәсіпкерлік субъектілерінің саны 1519031 құрады, оның ішінде 1399874 жұмыс жасайтын субъектілер

1 958 632

Тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 1958632 бірлікті, оның ішінде жұмыс жасайтындары – 1732696 құрады

Мөлшері мен белсенділік белгісі бойынша тіркелген және жұмыс істеп тұрған субъектілер
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Заңды тұлғалар		Дара кәсіпкерлік субъектілері		Филиалдар және шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары		Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілер
	тіркелген	жұмыс істеп тұрған	тіркелген	жұмыс істеп тұрған	тіркелген	жұмыс істеп тұрған	тіркелген	жұмыс істеп тұрған


Барлығы	505 184	387 682	1 519 031	1399 874	27 958	18 782	1958 632	1732 696
Шағын	496 269	378 960	-	-	26 835	17 678	1955 766	1729 950
Орта	6 482	6 330	-	-	633	620	2 866	2 746
Ірі	2 433	2 392	-	-	490	484	-	-

Субъектілер серпіні

Жыл сайын тіркелген заңды тұлғалар санының орта есеппен 5%-ға өскені байқалады, осылай соңғы он жылда (2012-2021 жылдары) олардың саны 317926-нан 481732 дейін (163806 бірлікке немесе 51,5%-ға) өсті. Осыған байланысты негізгі өсім шағын заңды тұлғалар есебінен орын алатындығын атап өту қажет, олардың саны жыл сайын тұрақты түрде орташа 4,9%-ға көбейді. Шағын кәсіпкерліктен бөлек, орта және ірі заңды тұлғалар серпіні тұрақсыз сипатқа ие. Соңғы онжылдықта, орта және ірі заңды тұлғалар санының жыл сайынғы өсуі аясында, 2016, 2017 және 2019 жылдары олардың саны елеусіз түрде, бірақ (1,3%-ға, 1,4%-ға және 3,1%-ға сәйкесінше) төмендеді.

	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
Қазақстан Республикасы	317926	338981	353833	360287	383850	412677	433774	446687	461983	481732
шағын	309499	330435	344994	351 229	374 912	403 862	424 796	437988	453343	472777
орта	6095	6113	6364	6 572	6 502	6 432	6 490	6297	6235	6494
ірі	2332	2433	2475	2 486	2 436	2 383	2 488	2402	2405	2461

Серпінді кестелер:

Тіркелген және жұмыс жасайтын заңды тұлғалар

2022 жылғы қазанда қыркүйекпен салыстырғанда кейбір тіркелген заңды тұлғалар санының (0,3%-ға) өскені байқалады, өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда олардың саны 5,2%-ға көбейді. Сонымен қатар жұмыс жасап тұрған заңды тұлғалар санының да – 0,9%-ға және 8,5%-ға сәйкесінше өскені байқалады. Жыл басынан бері экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген заңды тұлғалар санының барынша басым бөлігі «Көтерме және бөлшек сауда; автокөліктер мен мотоциклдерді жөндеу» саласы бойынша сақталуда, 2022 жылғы 1 қарашадағы олардың үлесі 28,2%-ды құрайды. Екінші орында – «Құрылыс» (13,6%), үшінші орында – «Өзге де қызмет түрлерін ұсыну» (10,0%). Осы үш қызмет түрінің жиынтық үлесі барлық тіркелген заңды тұлғалардың 51,8%-ын құрады.

2022 жылғы 1 қарашадағы ахуал бойынша барынша көп тіркелген заңды тұлғалар саны Алматы қаласына (139 521 немесе 27,6%) және Астана (92 822 немесе 18,4%), және Қарағанды облысына (29 109 немесе 5,8%) тиесілі. Ең аз тіркелген заңды тұлғалар саны Ұлытау (2 936 және 0,6%), Абай (7 996 және 1,6%) және Жетісу (8 025 және 1,6%) облыстарына тиесілі.

Қызмет түрлері және белсенділігi бойынша
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Барлығы	Одан
		жұмыс істейтіндер	оның ішінде			Таратылу процесінде
		жұмыс істейтіндер	Қайта тіркелгендер	белсенді	Уақытша белсенді еместері	Таратылу процесінде
Республика Казахстан	505 184	387 682	57 879	190 041	139 762	5 259
Ауыл, орман және балық шаруашылығы	20 422	59	20 048	14	371	315
Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу	5 100	-	4 625	11	312	475
Өндеу өнеркәсібі	25 575	24	23 619	17	1 304	1 932
Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау	1 861	119	1 624	14	99	118
Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өндеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет	2 760	229	2 410	40	75	121
Құрылыс	68 680	52	64 461	27	1 030	4 167
Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу	142 239	38	125 494	11	3 495	16 707
Көлік және жинақтау	20 140	49	18 604	23	444	1 487
Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету	9 600	16	8 573	3	263	1 011
Ақпарат және байланыс	15 562	106	13 279	53	503	2 177
Қаржы және сақтандыру қызметі	8 004	40	7 400	25	215	564
Жылжымайтын мүлікпен операциялар	22 953	49	22 043	16	409	861
Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет	34 452	488	30 302	55	928	3 662
Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет	22 766	80	21 709	24	317	977
Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру	9 630	9 522	104	3	3	4
Білім беру	28 031	11 942	15 343	21	153	746
Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету	9 880	1 274	8 265	15	148	341
Өнер, ойын-сауық және демалыс	7 411	1 487	5 558	8	137	366
Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну	50 117	35	45 743	9	835	4 339
Үй қызметшісін жалдайтын үй шаруашылықтарының қызметі, өзіндік тұтынуы үшін тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді өндіру бойынша үй шаруашылықтарының қызметі	-	-	-	-	-	-
Аумақтан тыс ұйымдар мен органдардың қызметі	1	-	-	-	-	1

Өлшем мен меншік нысандары бойынша тіркелген заңды тұлғалар
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Барлығы	Оның ішінде меншік нысандары және түрлері бойынша
		мемлекеттік	Жеке всего	одан		шетелдік
		мемлекеттік	Жеке всего	мемлекеттің қаты-суымен (шетелдің қатысуынсыз)	бірлескен кәсіп-орындар (шетелдің қатысуымен) совместных предприятий	шетелдік
Республика Казахстан	505 184	25 609	439 204	389	11 041	40 371
Шағын	496 269	20 947	435 426	305	10 766	39 896
Орта	6 482	3 541	2 660	37	161	281
Ірі	2 433	1 121	1 118	47	114	194

Электронды кестелер:

Тіркелген және жұмыс жасайтын жеке кәсіпкерлік субъектілері (ЖК және ЖКС)

2022 жылғы қазанда қыркүйекпен салыстырғанда кейбір тіркелген жеке кәсіпкерлік субъектілерінің (1,6%-ға) өскені байқалады, өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда олардың саны 17,6%-ға көбейді. Сонымен қатар жұмыс жасайтын жеке кәсіпкерлік субъектілер санының да 2,1%-ға және 14,6%-ға сәйкесінше өскені байқалады. Жыл басынан бері экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген жеке кәсіпкерлік субъектілерінің барынша басым бөлігі «Көтерме және бөлшек сауда; автокөліктер мен мотоциклдерді жөндеу» саласы бойынша сақталуда, 2022 жылғы 1 қарашадағы олардың үлесі 35,8%-ды құрайды. Екінші орында «Ауыл, орман және балық шаруашылығы» (17,0%), үшінші орында «Өзге де қызмет түрлерін ұсыну» (18,0%). Осы үш қызмет түрінің жиынтық үлесі барлық тіркелген жеке кәсіпкерлік субъектілердің 70,8%-ын құрайды.

Қызмет түрлері бойынша тіркелген және жұмыс жасайтын жеке кәсіпкерлік субъектілері
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Барлығы		Оның ішінде іске асыратындар:
	тіркелген	жұмыс істейтін	жеке кәсіпкерлік түрінде		бірлескен кәсіпкерлік түрінде
	тіркелген	жұмыс істейтін	тіркелген	жұмыс істейтін	тіркелген	жұмыс істейтін
Барлығы	1 519 031	1399 874	1447 084	1328 855	71 947	71 019
Ауыл, орман және балық шаруашылығы	257 429	245 181	185 597	174 251	71 832	70 930
Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу	514	483	514	483	-	-
Өңдеу өнеркәсібі	70 287	64 823	70 275	64 811	12	7
Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау	510	447	510	447	-	-
Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет	1 826	1 661	1 825	1 660	1	1
Құрылыс	45 674	41 472	45 673	41 471	1	1
Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу	544 055	505 298	544 038	505 284	17	14
Көлік және жинақтау	75 735	68 085	75 725	68 079	10	6
Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету	41 327	37 437	41 323	37 433	4	4
Ақпарат және байланыс	16 531	14 858	16 531	14 858	-	-
Қаржы және сақтандыру қызметі	560	473	560	473	-	-
Жылжымайтын мүлікпен операциялар	81 905	72 475	81 881	72 456	24	19
Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет	31 074	27 896	31 073	27 895	1	1
Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет	32 898	29 909	32 889	29 900	9	9
Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру	100	98	100	98	-	-
Білім беру	22 662	20 849	22 661	20 848	1	1
Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету	8 996	8 417	8 996	8 417	-	-
Өнер, ойын-сауық және демалыс	12 909	11 445	12 908	11 444	1	1
Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну	274 039	248 567	274 005	248 547	34	20

Электронды кестелер:

Тіркелген және жұмыс жасайтын филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары

2022 жылғы 1 қарашадағы ахуал бойынша тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны 32 056 бірлікті құрады, оның ішінде жұмыс жасайтыны - 20 897. Барынша көп тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны Алматы қаласына (3921 немесе 14,0%) және Астана қаласына (3721 немесе 13,3%), және Қарағанды облысына (2137 немесе 7,6%) тиесілі. Экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының барынша басым үлесі «Өзге де қызмет түрлерін ұсыну» (11198 немесе 40,1%), «Көтерме және бөлшек сауда; автокөліктер мен мотоциклдерді жөндеу» (4107 немесе 14,7%) және «Қаржы және сақтандыру қызметі» (1723 немесе 6,2%) салаларына жатады.

Өлшем мен меншік нысандары бойынша тіркелген және жұмыс істейтін филиалдар
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Барлығы	Оның ішінде меншік нысандары және түрлері бойынша
		мемлекеттік	жеке барлығы	одан		шетелдік
		мемлекеттік	жеке барлығы	мемлекеттің қаты-суымен (шетелдің қатысуынсыз)	бірлескен кәсіп-орындар (шетелдің қатысуымен) совместных предприятий	шетелдік
Қазақстан Республикасы	27 958	2 123	24 477	293	728	1 358
Шағын	26 835	1 944	23 582	249	677	1 309
Орта	633	104	500	22	23	29
Ірі	490	75	395	22	28	20

Өлшем мен белсенділік белгісі бойынша тіркелген шетелдік филиалдары
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Барлығы	Одан
		жұмыс істейтіндер	Оның ішінде			Таратылу процесінде
		жұмыс істейтіндер	қайта тіркелгендер	белсенді	уақытша белсенді еместері	Таратылу процесінде
Қазақстан Республикасы	4 098	2 115	328	1 005	782	88
Шағын	4 050	2 069	327	961	781	87
Орта	21	19	-	19	-	1
Ірі	27	27	1	25	1	-

Электронды кестелер:

Тіркелген және жұмыс жасайтын заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік және бірлескен меншік нысаны бар шетелдік заңды тұлға филиалдары

2022 жылы өткен жылмен салыстырғанда тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік меншік нысаны бар шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны елеулі өсті. Егер өткен жылдары мұндай субъектілердің өсімі орташа 6,7%-ды құраса, 2022 жылдың 1 жартыжылдығында өсім 13,8%-ды құрады. Осыған байланысты тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар және бірлескен меншік нысаны бар шетелдік заңды тұлға филиалдары керісінше жыл сайын орта есеппен 1,8%-ға төмендеуде.

Экономикалық қызмет түрлері бөлінісінде тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік және бірлескен меншік нысаны бар шетелдік заңды тұлға филиалдарының барынша басым үлесі «Көтерме және бөлшек сауда; автокөліктер мен мотоциклдерді жөндеу» – 38,3%, «Өзге де қызмет түрлерін ұсыну» – 12,2%, «Құрылыс» – 11,1% салаларына тиесілі.

Шетелдік мен бірлескен меншік нысанымен тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары*
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	Заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары
	шетелдік меншік		бірлескен меншік
	тіркелген	жұмыс істейтін	тіркелген	жұмыс істейтін
Қазақстан Республикасы	45 827	33 536	11 769	8 080
Ресей	17 138	13 687	4 966	3 648
Туркия	5 026	3 535	794	467
Қытай	3 207	1 608	767	454
Қырғызстан	2 914	2 247	388	263
Өзбекстан	2 786	2 072	671	447
Украина	1 217	885	376	259
Әзірбайжан	1 146	888	209	130
Германия	897	680	535	377
Корея Республикасы	851	543	193	108

* Тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары ең көп 10 көшбасшы ел

Электронды кестелер:

Тіркелген және жұмыс жасайтын шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері

2022 жылғы 1 қарашадағы ахуал бойынша жұмыс жасап тұрған ШОК субъектілерінің саны өткен жылғы сәйкес мерзіммен салыстырғанда 22,6%-ға көбейді. ШОК субъектілерінің жалпы санындағы жеке кәсіпкерлердің үлесі 67,3%-ды, шағын кәсіпкерлік заңды тұлғалары– 19,0%, шаруа немесе фермер қожалықтары – 13,5%, орта кәсіпкерлік заңды тұлғалары – 0,2%-ды құрады.

Экономикалық қызмет түрлері бөлінісінде тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің барынша басым үлесі «Көтерме және бөлшек сауда; автокөліктер мен мотоциклдерді жөндеу» – 34,8%; «Өзге де қызмет түрлерін ұсыну» – 15,4%. «Ауыл, орман және балық шаруашылығы» – 14,6% салаларына тиесілі .

Қазақстан Республикасындағы аумақтар бөлісінде тіркелген және жұмыс істеп тұрған шағын және орта кәсіпкерлік субъектілер саны
2022 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша

	тіркелген	Өткен жылғы тиісті кезеңге, пайызбен	Жұмыс істейтіндер	Өткен жылғы тиісті кезеңге, пайызбен
Қазақстан Республикасы	1 958 632	116,7	1 732 696	122,6
Абай	52 461	112,4	46 683	114,1
Ақмола	58 812	106,7	53 145	109,3
Ақтөбе	87 411	117,3	78 858	121,7
Алматы	121 306	125,2	110 731	131,7
Атырау	67 220	113,6	60 442	117,7
Батыс Қазақстан	56 939	112,0	50 634	114,8
Жамбыл	101 759	116,7	87 096	121,4
Жетісу	55 730	107,7	49 057	110,8
Қарағанды	102 406	110,0	89 550	112,2
Қостанай	63 930	104,8	59 549	109,2
Қызылорда	69 415	122,3	64 358	127,5
Маңғыстау	78 273	124,6	71 353	129,5
Павлодар	57 184	107,5	50 574	108,6
Солтүстік Қазақстан	35 840	103,9	32 170	106,1
Түркістан	178 964	119,7	175 155	121,2
Ұлытау	17 635	114,7	16 064	114,9
Шығыс Қазақстан	67 494	107,4	59 244	109,3
Астана қаласы	224 783	119,7	196 143	122,9
Алматы қаласы	343 926	118,2	277 688	138,8
Шымкент қаласы	117 144	132,3	104 202	140,7

Электронды кестелер:

Глоссарий

Жеке кәсіпкерлік – бұл Қазақстан Республикасы азаматтарының, қандастардың таза кіріс алуға бағытталған, жеке тұлғалардың өздерінің меншігіне негізделген және жеке тұлғалар атынан, олардың тәуекел етуімен және мүліктік жауапкершілігімен жүзеге асырылатын дербес, бастамашыл қызметі. Жеке кәсіпкерлік өзіндік немесе бірлескен кәсіпкерлік түрінде жүзеге асырылады.

Өзіндік кәсіпкерлікті бір жеке тұлға өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлік негізінде, сондай-ақ мүлікті пайдалануға және (немесе) оған иелік етуге жол беретін өзге де құқыққа орай дербес жүзеге асырады.

Бірлескен кәсіпкерлікті жеке тұлғалар (жеке кәсіпкерлер) тобы өздеріне ортақ меншік құқығымен тиесілі мүлік негізінде, сондай-ақ мүлікті бірлесіп пайдалануға және (немесе) оған иелік етуге жол беретін өзге де құқыққа орай жүзеге асырады.

Кәсіпкерлік субъектілерінің санаттары – қызметкерлердің орташа жылдық саны мен орташа жылдық табысқа байланысты кәсіпкерлік субъектілері мына топтарға жатады: "шағын кәсіпкерлік субъектілері", оның ішінде микрокәсіпкерлік субъектілері; орта кәсіпкерлік субъектілері; ірі кәсіпкерлік субъектілері. Мемлекеттік статистика мақсаты үшін тек қана қызметкерлердің орташа жылдық саны белгісі ғана пайдаланылады.

Қызметтің негізгі түрі – шаруашылық жүргізуші субъект жүзеге асыратын қызметтің кез келген басқа түріне қосылған құн салығынан асатын қызмет түрі;

Қосылқы қызмет түрі – үшінші тұлғалар үшін өнімді (тауарды және қызметті) өндіру мақсатында жүзеге асырылатын негізгіден басқа қызмет түрі.

Әдістемелік түсіндірмелер

Барлық ұсынылған көрсеткіштер Статистикалық бизнес-тіркелім негізінде қалыптасқан, ол заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары, сондай-ақ тіркеу органдарында тіркеуден немесе қайта тіркеуден өткен жеке кәсіпкерлік субъектілері туралы ақпаратты қамтиды.

Ұсынылған кестелер тіркелген және жұмыс жасап тұрған заңды тұлғалардың, филиалдардың және шетелдік заңды тұлға филиалдарының, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің, сондай-ақ өңірлер бөлінісі мен қызмет түрлері бойынша, меншік нысандары бойынша, мөлшері бойынша шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің санын көрсетеді.

Қызмет түрлері қолданыстағы Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішіне (ЭҚЖЖ) сәйкес ұсынылған. Бірнеше қызмет түрлерін жүзеге асыратын субъектілер ең көп қосылған құн өсімін қамтамасыз ететін, негізгі қызмет бойынша есептеледі.

Статистикалық бизнес-тіркелімде жұмыс жасайтын субъектілерге мыналар жатады:

дәл қазіргі уақытта экономикалық қызметті жүзеге асыратын, яғни белсенді субъектілер;
жаңадан тіркелген және экономикалық қызметті әлі жүзеге асырмағандар;
уақытша қызметін тоқтатқан субъектілер.

«Қызметкерлердің саны бойынша заңды тұлғалардың, филиалдар мен өкілдіктердің, сондай-ақ жеке кәсіпкерлік субъектілерінің өлшемділігі жіктеуішіне» сәйкес мөлшері бойынша қызметкерлердің жалпы жылдық санына байланысты субъектілерді 3 топқа бөлу қарастырылған:

шағын (100 адамға дейін);
орта (101ден 250 адамға дейін);
ірі (250 адамнан астам).

Филиалдары бар заңды тұлғалар оның барлық филиалдарындағы қызметкерлерінің тізімдік санымен бірге есептеледі.

Пайдалы сілтемелер

Шығаруға жауапты:

Статистикалық тіркелімдер және жіктелімдер департаменті

Департамент директоры:

Г. Шукалова
Тел. +7 7172 749543

Орындаушы:

Д. Аубакирова
Тел. +7 7172 7497-94
E-mail: diya.aubakirova@aspire.gov.kz

Мекенжай:

010000, Астана қаласы
Мәңгілік ел даңғылы, 8
Министрліктер үйі, 4-кіреберіс