Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Пайдаланушы кабинеті Нашар көретіндерге арналған нұсқа
ҚАЗ
    Түйінді тұстар
    528 620
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша тіркелген заңды тұлғалар саны 528620 бірлікті құрады, оның ішінде 422130 жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар.
    1 760 827
    Тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілерінің саны 1760827 құрады, оның ішінде 1671101 жұмыс істеп тұрған субъектілер.
    2 222 306
    Тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 2222306 бірлікті, оның ішінде жұмыс істеп тұрғандары – 2035147 құрады.
    Мөлшері мен белсенділік белгісі бойынша тіркелген және жұмыс істеп тұрған субъектілер
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Заңды тұлғалар Дара кәсіпкерлік субъектілері Филиалдар және шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілер
    тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған
    Барлығы 528 620 422 130 1 760827 1671 101 32 240 22 371 2222 306 2035 147
    Шағын 519 452 413 099 - - 31 110 21 255 2219 275 2032 194
    Орта 6 694 6 587 - - 631 622 3 031 2 953
    Ірі 2 474 2 444 - - 499 494 - -
    Субъектілер серпіні

    Жыл сайын тіркелген заңды тұлғалар санының орта есеппен 5%-ға өскені байқалады, осылай соңғы он жылда (2012-2022 жылдары) олардың саны 317926-дан 507238 дейін (189312 бірлікке немесе 59,5%-ға) өсті. Осыған байланысты негізгі өсім шағын заңды тұлғалар есебінен орын алатындығын атап өту қажет, олардың саны жыл сайын тұрақты түрде орташа 4,9%-ға көбейді. Шағын кәсіпкерліктен бөлек, орта және ірі заңды тұлғалар серпіні тұрақсыз сипатқа ие. Соңғы онжылдықта, орта және ірі заңды тұлғалар санының жыл сайынғы өсуі аясында, 2016, 2017 және 2019 жылдары олардың саны елеусіз түрде, бірақ (1,3%-ға, 1,4%-ға және 3,1%-ға сәйкесінше) төмендеді.

    2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
    Қазақстан Республикасы 317 926 338 981 353 833 360 287 383 850 412 677 433 774 446 687 461 983 481 732 507 238
    шағын 309 499 330 435 344 994 351 229 374 912 403 862 424 796 437 988 453 343 472 777 497 995
    орта 6 095 6 113 6 364 6 572 6 502 6 432 6 490 6 297 6 235 6 494 6 685
    ірі 2 332 2 433 2 475 2 486 2 436 2 383 2 488 2 402 2 405 2 461 2 558
    Серпінді кестелер:
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар

    2023 жылғы қарашаны қазан айымен салыстырғанда, тіркелген заңды тұлғалар санының (0,3%-ға) азайғаны байқалады, өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда олардың саны 4,7%-ға көбейді. Жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар саны ағымдағы жылдың алдыңғы айымен салыстырғанда 0,4% көбейген, ал өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 7,6%-ға өскені байқалады. Жыл басынан бері экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген заңды тұлғалар санының барынша басым бөлігі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» саласы бойынша сақталуда, 2023 жылғы 1 желтоқсандағы олардың үлесі 27,7%-ды құрайды. Екінші орында – «Құрылыс» (13,3%), үшінші орында – «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» (9,9%). Осы үш қызмет түрінің жиынтық үлесі барлық тіркелген заңды тұлғалардың 51%-ын құрады.

    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша барынша көп тіркелген заңды тұлғалар саны Алматы қаласына (148452 немесе 28,1%) және Астана (101217 немесе 19,1%), және Қарағанды облысына (29056 немесе 5,5%) тиесілі. Ең аз тіркелген заңды тұлғалар саны Ұлытау (3009 және 0,6%), және Жетісу (8217 және 1,6%) және Абай (8284 және 1,6%) облыстарына тиесілі.

    Қызмет түрлері және белсенділігi бойынша тіркелген заңды тұлғалар
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Барлығы Одан
    жұмыс істеп тұрғандар оның ішінде Таратылу процесінде
    қайта тіркелгендер белсенді уақытша белсенді еместері
    Қазақстан Республикасы 528 620 422 130 57 517 219 667 144 946 4 878
    Ауыл, орман және балық шаруашылығы 21 075 17 797 1 989 9 294 6 514 125
    Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу 5 328 4 425 647 1 580 2 198 50
    Өндеу өнеркәсібі 26 557 20 977 1 916 11 157 7 904 286
    Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау 1 923 1 606 164 809 633 10
    Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өндеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет 2 812 2 229 170 1 182 877 44
    Құрылыс 70 128 53 438 6 186 20 058 27 194 1 244
    Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу 146 652 108 962 16 440 53 481 39 041 1 670
    Көлік және жинақтау 21 731 17 432 2 409 8 685 6 338 218
    Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету 10 359 8 443 1 398 4 437 2 608 45
    Ақпарат және байланыс 17 942 15 125 3 042 7 854 4 229 67
    Қаржы және сақтандыру қызметі 7 927 5 550 748 2 766 2 036 126
    Жылжымайтын мүлікпен операциялар 25 399 21 877 3 062 13 930 4 885 181
    Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет 34 759 28 410 3 158 16 219 9 033 213
    Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет 25 236 21 278 2 507 12 865 5 906 146
    Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру 9 535 9 257 144 8 981 132 38
    Білім беру 29 782 27 595 1 946 21 117 4 532 131
    Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету 10 919 9 829 961 6 621 2 247 59
    Өнер, ойын-сауық және демалыс 7 989 6 648 1 015 3 655 1 978 39
    Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну 52 566 41 251 9 615 14 975 16 661 186
    Үй қызметшісін жалдайтын үй шаруашылықтарының қызметі, өзіндік тұтынуы үшін тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді өндіру бойынша үй шаруашылықтарының қызметі - - - - - -
    Аумақтан тыс ұйымдар мен органдардың қызметі 1 1 - 1 - -
    Өлшем мен меншік нысандары бойынша тіркелген заңды тұлғалар
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Барлығы Оның ішінде меншік нысандары және түрлері бойынша
    мемлекеттік жеке барлығы одан шетелдік
    мемлекеттің қаты-суымен (шетелдің қатысуынсыз) бірлескен кәсіп-орындар (шетелдің қатысуымен) совместных предприятий
    Қазақстан Республикасы 528 620 25 555 452 653 323 11 265 50 412
    Шағын 519 452 20 801 448 738 256 10 980 49 913
    Орта 6 694 3 587 2 816 31 178 291
    Ірі 2 474 1 167 1 099 36 107 208
    Электронды кестелер:
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған жеке кәсіпкерлік субъектілері (ДК және БДК)

    2023 жылғы қараша айын қазанмен салыстырғанда кейбір тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілерінің (0,8%-ға) азайғаны байқалады, өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда олардың саны 12,8%-ға көбейді. Сонымен қатар жұмыс істеп тұрған дара кәсіпкерлік субъектілер санының ағымдағы жылдың алдыңғы аймен салыстырғанда 0,5%-ға азайғаны байқалады және өткен жылмен салыстырғанда 15,7%-ға ұлғайды. Жыл басынан бері экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілерінің барынша басым бөлігі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» саласы бойынша сақталуда, 2023 жылғы 1 желтоқсанда олардың үлесі 37,5%-ды құрайды. Екінші орында «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» (17,6%), үшінші орында «Ауыл, орман және балық шаруашылығы» (16,0%). Осы үш қызмет түрінің жиынтық үлесі барлық тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілердің 71,1%-ын құрайды.

    Қызмет түрлері бойынша тіркелген және жұмыс істеп тұрған дара кәсіпкерлік субъектілері
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Барлығы Оның ішінде іске асыратындар:
    тіркелген жұмыс істеп тұрған жеке кәсіпкерлік түрінде бірлескен кәсіпкерлік түрінде
    тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған
    Барлығы 1 760 827 1 671 101 1 688 302 1 599 373 72 525 71 728
    Ауыл, орман және балық шаруашылығы 282 188 272 927 209 767 201 285 72 421 71 642
    Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу 754 724 754 724 - -
    Өңдеу өнеркәсібі 100 424 95 488 100 415 95 479 9 9
    Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау 595 559 595 559 - -
    Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет 1 991 1 862 1 990 1 861 1 1
    Құрылыс 51 748 48 555 51 746 48 553 2 2
    Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу 660 440 628 982 660 423 628 967 17 15
    Көлік және жинақтау 81 681 76 080 81 672 76 073 9 7
    Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету 44 306 41 464 44 302 41 460 4 4
    Ақпарат және байланыс 18 006 16 867 18 006 16 867 - -
    Қаржы және сақтандыру қызметі 543 489 543 489 - -
    Жылжымайтын мүлікпен операциялар 86 093 82 106 86 072 82 089 21 17
    Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет 30 764 28 544 30 763 28 543 1 1
    Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет 38 277 36 136 38 266 36 125 11 11
    Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру 145 142 145 142 - -
    Білім беру 28 016 26 428 28 015 26 427 1 1
    Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету 11 012 10 501 11 012 10 501 - -
    Өнер, ойын-сауық және демалыс 14 557 13 599 14 556 13 598 1 1
    Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну 309 287 289 648 309 260 289 631 27 17
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары

    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны 32240 бірлікті құрады, оның ішінде жұмыс жасайтыны - 22371. Барынша көп тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны Алматы қаласына (3840 немесе 11,9%) және Астана қаласына (3737 немесе 11,6%), және Қарағанды облысына (2133 немесе 6,6%) тиесілі. Экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының барынша басым үлесі «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» (13064 немесе 40,5%), «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» (4685 немесе 14,2%) және «Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет» (2272 немесе 7,0%) салаларына жатады.

    Өлшем мен меншік нысандары бойынша тіркелген филиалдар
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Барлығы Оның ішінде меншік нысандары және түрлері бойынша
    мемлекеттік жеке барлығы одан шетелдік
    мемлекеттің қаты-суымен (шетелдің қатысуынсыз) бірлескен кәсіп-орындар (шетелдің қатысуымен) совместных предприятий
    Қазақстан Республикасы 28 190 2 496 24 379 202 710 1 315
    Шағын 27 103 2 259 23 577 179 673 1 267
    Орта 608 118 461 13 17 29
    Ірі 479 119 341 10 20 19
    Өлшем мен белсенділік белгісі бойынша тіркелген шетелдік заңды тұлға филиалдары
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Барлығы Одан
    жұмыс істеп тұрған Оның ішінде Таратылу процесінде
    қайта тіркелгендер белсенді уақытша белсенді еместері
    Қазақстан Республикасы 4 050 2 444 382 1 001 1 061 82
    Шағын 4 007 2 403 381 961 1 061 81
    Орта 23 21 1 20 - 1
    Ірі 20 20 - 20 - -
    Шетелдік және бірлескен меншік нысанымен тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары

    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша шетелдік меншік нысанымен тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары саны өткен жылғы сәйкес мерзіммен салыстырғанда 18,1%-ға көбейді. Бірлескен меншік нысанымен тіркелген заңды тұлғалар мен филиалдар 1,7%-ға артты.

    Экономикалық қызмет түрлері бөлінісінде шетелдік және бірлескен меншік нысанымен тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының барынша басым үлесі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» – 36,8%, «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» – 12,1%, «Құрылыс» – 9,5% салаларына тиесілі.

    Шетелдік және бірлескен меншік нысанымен тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары*
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    Заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары
    шетелдік меншік нысаны бірлескен меншік нысаны
    тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған
    Қазақстан Республикасы 55 777 43 449 11 975 8 764
    Ресей 22 965 19 406 5 130 3 972
    Түркия 5 448 3 857 774 475
    Қытай 3 935 2 429 811 554
    Өзбекстан 3 815 3 068 679 472
    Қырғызстан 3 065 2 292 399 303
    Украина 1 397 1 063 378 282
    Әзірбайжан 1 355 1 065 225 156
    Германия 956 766 531 397
    Корея Республикасы 879 618 182 116
    Беларусь 826 722 184 141

    * Тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары ең көп 10 көшбасшы ел

    Электронды кестелер:
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері

    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша жұмыс істеп тұрған ШОК субъектілерінің саны өткен жылғы сәйкес мерзіммен салыстырғанда 11,1%-ға көбейді. ШОК субъектілерінің жалпы санындағы жеке кәсіпкерлердің үлесі 66,7%-ды, шағын кәсіпкерлік заңды тұлғалары – 20,6%, шаруа немесе фермер қожалықтары – 12,6%, орта кәсіпкерлік заңды тұлғалары – 0,1%-ды құрады.

    Экономикалық қызмет түрлері бөлінісінде тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің барынша басым үлесі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» – 36,0%; «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» – 15,2%. «Ауыл, орман және балық шаруашылығы» – 14,4% салаларына тиесілі.

    Қазақстан Республикасындағы аумақтар бөлісінде тіркелген және жұмыс істеп тұрған шағын және орта кәсіпкерлік субъектілер саны
    2023 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша
    тіркелген жұмыс істеп тұрғандар
    Қазақстан Республикасы 2 222 306 2 035 147
    Абай 59 001 53 907
    Ақмола 63 393 58 495
    Ақтөбе 95 552 86 444
    Алматы 144 288 136 468
    Атырау 72 873 66 602
    Батыс Қазақстан 63 918 58 531
    Жамбыл 120 696 108 332
    Жетісу 64 678 59 721
    Қарағанды 112 018 100 354
    Қостанай 69 263 65 213
    Қызылорда 73 975 69 636
    Маңғыстау 87 825 81 960
    Павлодар 61 634 55 284
    Солтүстік Қазақстан 38 378 35 193
    Түркістан 215 558 211 244
    Ұлытау 20 379 19 084
    Шығыс Қазақстан 71 537 63 897
    Астана қаласы 258 717 230 379
    Алматы қаласы 387 568 344 448
    Шымкент қаласы 141 055 129 955
    Электронды кестелер:
    Глоссарий

    Дара кәсіпкерлік – бұл Қазақстан Республикасы азаматтарының, қандастардың таза кіріс алуға бағытталған, жеке тұлғалардың өздерінің меншігіне негізделген және жеке тұлғалар атынан, олардың тәуекел етуімен және мүліктік жауапкершілігімен жүзеге асырылатын дербес, бастамашыл қызметі. Дара кәсіпкерлік өзіндік немесе бірлескен кәсіпкерлік түрінде жүзеге асырылады.

    Өзіндік кәсіпкерлікті бір жеке тұлға өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлік негізінде, сондай-ақ мүлікті пайдалануға және (немесе) оған иелік етуге жол беретін өзге де құқыққа орай дербес жүзеге асырады.

    Бірлескен кәсіпкерлікті жеке тұлғалар (жеке кәсіпкерлер) тобы өздеріне ортақ меншік құқығымен тиесілі мүлік негізінде, сондай-ақ мүлікті бірлесіп пайдалануға және (немесе) оған иелік етуге жол беретін өзге де құқыққа орай жүзеге асырады.

    Кәсіпкерлік субъектілерінің санаттары – қызметкерлердің орташа жылдық саны мен орташа жылдық табысқа байланысты кәсіпкерлік субъектілері мына топтарға жатады: "шағын кәсіпкерлік субъектілері", оның ішінде микрокәсіпкерлік субъектілері; орта кәсіпкерлік субъектілері; ірі кәсіпкерлік субъектілері. Мемлекеттік статистика мақсаты үшін тек қана қызметкерлердің орташа жылдық саны белгісі ғана пайдаланылады.

    Қызметтің негізгі түрі – шаруашылық жүргізуші субъект жүзеге асыратын қызметтің кез келген басқа түріне қосылған құн салығынан асатын қызмет түрі;

    Қосылқы қызмет түрі – үшінші тұлғалар үшін өнімді (тауарды және қызметті) өндіру мақсатында жүзеге асырылатын негізгіден басқа қызмет түрі.

    Әдістемелік түсіндірмелер

    Барлық ұсынылған көрсеткіштер Статистикалық бизнес-тіркелім негізінде қалыптасқан, ол заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары, сондай-ақ тіркеу органдарында тіркеуден немесе қайта тіркеуден өткен жеке кәсіпкерлік субъектілері туралы ақпаратты қамтиды.

    Ұсынылған кестелер тіркелген және жұмыс жасап тұрған заңды тұлғалардың, филиалдардың және шетелдік заңды тұлға филиалдарының, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің, сондай-ақ өңірлер бөлінісі мен қызмет түрлері бойынша, меншік нысандары бойынша, мөлшері бойынша шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің санын көрсетеді.

    Қызмет түрлері қолданыстағы Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішіне (ЭҚЖЖ) сәйкес ұсынылған. Бірнеше қызмет түрлерін жүзеге асыратын субъектілер ең көп қосылған құн өсімін қамтамасыз ететін, негізгі қызмет бойынша есептеледі.

    Статистикалық бизнес-тіркелімде жұмыс жасайтын субъектілерге мыналар жатады:

    • дәл қазіргі уақытта экономикалық қызметті жүзеге асыратын, яғни белсенді субъектілер;
    • жаңадан тіркелген және экономикалық қызметті әлі жүзеге асырмағандар;
    • уақытша қызметін тоқтатқан субъектілер.

    «Қызметкерлердің саны бойынша заңды тұлғалардың, филиалдар мен өкілдіктердің, сондай-ақ жеке кәсіпкерлік субъектілерінің өлшемділігі жіктеуішіне» сәйкес мөлшері бойынша қызметкерлердің жалпы жылдық санына байланысты субъектілерді 3 топқа бөлу қарастырылған:

    • шағын (100 адамға дейін);
    • орта (101ден 250 адамға дейін);
    • ірі (250 адамнан астам).

    Филиалдары бар заңды тұлғалар оның барлық филиалдарындағы қызметкерлерінің тізімдік санымен бірге есептеледі.

    Шығаруға жауапты:
    Статистикалық тіркелімдер және жіктелімдер департаменті
    Департамент директоры:
    Е. Бекбердиев
    Тел. +7 7172 74-90-58
    Орындаушы:
    А.Умирбаева
    Тел. +7 7172 74-97-98
    E-mail: ak.umirbaeva@aspire.gov.kz
    Мекенжай:
    010000, Астана қаласы
    Мәңгілік ел даңғылы, 8
    Министрліктер үйі, 4-кіреберіс
    Онлайн кеңесші