Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Пайдаланушы кабинеті Нашар көретіндерге арналған нұсқа
ҚАЗ
    Түйінді тұстар
    530 144
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша тіркелген заңды тұлғалар саны 530144 бірлікті құрады, оның ішінде 420304 жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар.
    1 774 440
    Тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілерінің саны 1774440 құрады, оның ішінде 1679685 жұмыс істеп тұрған субъектілер.
    2 237 311
    Тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 2237311 бірлікті, оның ішінде жұмыс істеп тұрғандары – 2041977 құрады.
    Мөлшері мен белсенділік белгісі бойынша тіркелген және жұмыс істеп тұрған субъектілер
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Заңды тұлғалар Дара кәсіпкерлік субъектілері Филиалдар және шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілер
    тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған
    Барлығы 530 144 420 304 1774 440 1679 685 32 396 22 442 2237 311 2041 977
    Шағын 520 986 411 287 - - 31 264 21 324 2233 601 2033 272
    Орта 6 679 6 570 - - 633 624 3 020 2 940
    Ірі 2 479 2 447 - - 499 494 - -
    Субъектілер серпіні

    Жыл сайын тіркелген заңды тұлғалар санының орта есеппен 5%-ға өскені байқалады, осылай соңғы он жылда (2012-2022 жылдары) олардың саны 317926-дан 507238 дейін (189312 бірлікке немесе 59,5%-ға) өсті. Осыған байланысты негізгі өсім шағын заңды тұлғалар есебінен орын алатындығын атап өту қажет, олардың саны жыл сайын тұрақты түрде орташа 4,9%-ға көбейді. Шағын кәсіпкерліктен бөлек, орта және ірі заңды тұлғалар серпіні тұрақсыз сипатқа ие. Соңғы онжылдықта, орта және ірі заңды тұлғалар санының жыл сайынғы өсуі аясында, 2016, 2017 және 2019 жылдары олардың саны елеусіз түрде, бірақ (1,3%-ға, 1,4%-ға және 3,1%-ға сәйкесінше) төмендеді.

    2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022
    Қазақстан Республикасы 317 926 338 981 353 833 360 287 383 850 412 677 433 774 446 687 461 983 481 732 507 238
    шағын 309 499 330 435 344 994 351 229 374 912 403 862 424 796 437 988 453 343 472 777 497 995
    орта 6 095 6 113 6 364 6 572 6 502 6 432 6 490 6 297 6 235 6 494 6 685
    ірі 2 332 2 433 2 475 2 486 2 436 2 383 2 488 2 402 2 405 2 461 2 558
    Серпінді кестелер:
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар

    2023 жылғы қазанды қыркүйек айымен салыстырғанда, тіркелген заңды тұлғалар санының (0,1%-ға) өскені байқалады, өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда олардың саны 5%-ға көбейді. Жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар саны ағымдағы жылдың алдыңғы айымен салыстырғанда 0,8% көбейген, ал өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда 8,4%-ға өскені байқалады. Жыл басынан бері экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген заңды тұлғалар санының барынша басым бөлігі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» саласы бойынша сақталуда, 2023 жылғы 1 қарашадағы олардың үлесі 27,8%-ды құрайды. Екінші орында – «Құрылыс» (13,3%), үшінші орында – «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» (10%). Осы үш қызмет түрінің жиынтық үлесі барлық тіркелген заңды тұлғалардың 51%-ын құрады.

    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша барынша көп тіркелген заңды тұлғалар саны Алматы қаласына (149427 немесе 28,2%) және Астана (100746 немесе 19%), және Қарағанды облысына (29168 немесе 5,5%) тиесілі. Ең аз тіркелген заңды тұлғалар саны Ұлытау (3035 және 0,6%), Абай (8323 және 1,6%) және Жетісу (8361 және 1,6%) облыстарына тиесілі.

    Қызмет түрлері және белсенділігi бойынша тіркелген заңды тұлғалар
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Барлығы Одан
    жұмыс істеп тұрғандар оның ішінде Таратылу процесінде
    қайта тіркелгендер белсенді уақытша белсенді еместері
    Қазақстан Республикасы 530 144 420 304 57 213 221 396 141 695 4 804
    Ауыл, орман және балық шаруашылығы 21 197 17 802 2 052 9 339 6 411 122
    Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу 5 352 4 408 665 1 622 2 121 51
    Өндеу өнеркәсібі 26 602 20 837 1 929 11 282 7 626 283
    Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау 1 930 1 598 176 816 606 11
    Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өндеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет 2 831 2 232 178 1 212 842 43
    Құрылыс 70 342 53 194 6 150 20 732 26 312 1 218
    Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу 147 407 108 545 16 322 53 547 38 676 1 635
    Көлік және жинақтау 21 734 17 362 2 434 8 905 6 023 213
    Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету 10 373 8 396 1 371 4 451 2 574 45
    Ақпарат және байланыс 17 897 14 971 2 993 7 889 4 089 63
    Қаржы және сақтандыру қызметі 8 012 5 578 730 2 807 2 041 129
    Жылжымайтын мүлікпен операциялар 25 351 21 780 3 034 13 917 4 829 182
    Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет 34 849 28 271 3 121 16 341 8 809 206
    Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет 25 245 21 159 2 546 12 872 5 741 149
    Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру 9 561 9 283 157 8 997 129 40
    Білім беру 29 744 27 460 1 943 21 104 4 413 131
    Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету 10 862 9 747 942 6 617 2 188 59
    Өнер, ойын-сауық және демалыс 8 001 6 619 1 010 3 674 1 935 40
    Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну 52 853 41 061 9 460 15 271 16 330 184
    Үй қызметшісін жалдайтын үй шаруашылықтарының қызметі, өзіндік тұтынуы үшін тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді өндіру бойынша үй шаруашылықтарының қызметі - - - - - -
    Аумақтан тыс ұйымдар мен органдардың қызметі 1 1 - 1 - -
    Өлшем мен меншік нысандары бойынша тіркелген заңды тұлғалар
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Барлығы Оның ішінде меншік нысандары және түрлері бойынша
    мемлекеттік жеке барлығы одан шетелдік
    мемлекеттің қаты-суымен (шетелдің қатысуынсыз) бірлескен кәсіп-орындар (шетелдің қатысуымен) совместных предприятий
    Қазақстан Республикасы 530 144 25 591 454 195 329 11 323 50 358
    Шағын 520 986 20 844 450 286 261 11 036 49 856
    Орта 6 679 3 582 2 802 31 179 295
    Ірі 2 479 1 165 1 107 37 108 207
    Электронды кестелер:
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған жеке кәсіпкерлік субъектілері (ДК және БДК)

    2023 жылғы қазан айын қыркүйекпен салыстырғанда кейбір тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілерінің (0,01%-ға) көбейгені байқалады, өткен жылғы сәйкес кезеңмен салыстырғанда олардың саны 16,8%-ға көбейді. Сонымен қатар жұмыс істеп тұрған дара кәсіпкерлік субъектілер санының ағымдағы жылдың алдыңғы аймен салыстырғанда 0,2%-ға азайғаны байқалады және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар саны өткен жылмен салыстырғанда 20%-ға ұлғайды. Жыл басынан бері экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілерінің барынша басым бөлігі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» саласы бойынша сақталуда, 2023 жылғы 1 қарашада олардың үлесі 37,5%-ды құрайды. Екінші орында «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» (17,7%), үшінші орында «Ауыл, орман және балық шаруашылығы» (16%). Осы үш қызмет түрінің жиынтық үлесі барлық тіркелген дара кәсіпкерлік субъектілердің 71,2%-ын құрайды.

    Қызмет түрлері бойынша тіркелген және жұмыс істеп тұрған дара кәсіпкерлік субъектілері
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Барлығы Оның ішінде іске асыратындар:
    тіркелген жұмыс істеп тұрған өзіндік кәсіпкерлік түрінде бірлескен кәсіпкерлік түрінде
    тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған
    Барлығы 1 774 440 1 679 685 1 701 895 1 607 961 72 545 71 724
    Ауыл, орман және балық шаруашылығы 284 001 274 315 211 563 202 679 72 438 71 636
    Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу 738 706 738 706 - -
    Өңдеу өнеркәсібі 101 227 96 086 101 218 96 077 9 9
    Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау 605 566 605 566 - -
    Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет 2 016 1 881 2 015 1 880 1 1
    Құрылыс 51 913 48 481 51 911 48 479 2 2
    Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу 664 571 631 353 664 554 631 338 17 15
    Көлік және жинақтау 81 683 75 797 81 672 75 789 11 8
    Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету 44 750 41 747 44 746 41 743 4 4
    Ақпарат және байланыс 18 101 16 919 18 101 16 919 - -
    Қаржы және сақтандыру қызметі 554 497 554 497 - -
    Жылжымайтын мүлікпен операциялар 86 516 82 290 86 494 82 272 22 18
    Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет 31 079 28 719 31 078 28 718 1 1
    Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет 38 326 36 032 38 315 36 021 11 11
    Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру 145 142 145 142 - -
    Білім беру 28 124 26 433 28 123 26 432 1 1
    Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету 10 995 10 454 10 995 10 454 - -
    Өнер, ойын-сауық және демалыс 14 645 13 640 14 644 13 639 1 1
    Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну 314 451 293 627 314 424 293 610 27 17
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары

    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны 32396 бірлікті құрады, оның ішінде жұмыс жасайтыны - 22442. Барынша көп тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының саны Алматы қаласына (3913 немесе 12,1%) және Астана қаласына (3739 немесе 11,5%), және Қарағанды облысына (2133 немесе 6,6%) тиесілі. Экономикалық қызмет түрлері бойынша тіркелген филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының барынша басым үлесі «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» (13078 немесе 40,4%), «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» (4623 немесе 14,3%) және «Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет» (2285 немесе 7,1%) салаларына жатады.

    Өлшем мен меншік нысандары бойынша тіркелген филиалдар
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Барлығы Оның ішінде меншік нысандары және түрлері бойынша
    мемлекеттік жеке барлығы одан шетелдік
    мемлекеттің қаты-суымен (шетелдің қатысуынсыз) бірлескен кәсіп-орындар (шетелдің қатысуымен) совместных предприятий
    Қазақстан Республикасы 28 315 2 496 24 501 208 722 1 318
    Шағын 27 226 2 262 23 694 185 681 1 270
    Орта 610 117 464 12 18 29
    Ірі 479 117 343 11 23 19
    Өлшем мен белсенділік белгісі бойынша тіркелген шетелдік заңды тұлға филиалдары
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Барлығы Одан
    жұмыс істеп тұрған Оның ішінде Таратылу процесінде
    қайта тіркелгендер белсенді уақытша белсенді еместері
    Қазақстан Республикасы 4 081 2 459 379 1 019 1 061 82
    Шағын 4 038 2 418 378 979 1 061 81
    Орта 23 21 1 20 - 1
    Ірі 20 20 - 20 - -
    Шетелдік және бірлескен меншік нысанымен тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары

    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша шетелдік меншік нысанымен тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары саны өткен жылғы сәйкес мерзіммен салыстырғанда 21,7%-ға көбейді. Бірлескен меншік нысанымен тіркелген заңды тұлғалар мен филиалдар 2,3%-ға артты.

    Экономикалық қызмет түрлері бөлінісінде шетелдік және бірлескен меншік нысанымен тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлға филиалдарының барынша басым үлесі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» – 37%, «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» – 12,1%, «Құрылыс» – 9,5% салаларына тиесілі.

    Шетелдік және бірлескен меншік нысанымен тіркелген және жұмыс істеп тұрған заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары*
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    Заңды тұлғалар, филиалдар мен шетелдік заңды тұлғалардың филиалдары
    шетелдік меншік нысаны бірлескен меншік нысаны
    тіркелген жұмыс істеп тұрған тіркелген жұмыс істеп тұрған
    Қазақстан Республикасы 55 757 43 045 12 045 8 715
    Ресей 22 845 19 193 5 151 3 963
    Түркия 5 480 3 835 783 475
    Қытай 3 954 2 413 812 539
    Өзбекстан 3 769 2 992 688 475
    Қырғызстан 3 092 2 301 400 296
    Украина 1 409 1 056 382 281
    Әзірбайжан 1 350 1 055 220 151
    Германия 957 763 536 397
    Корея Республикасы 886 613 186 114
    Беларусь 829 711 185 140

    * Тіркелген заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары ең көп 10 көшбасшы ел

    Электронды кестелер:
    Тіркелген және жұмыс істеп тұрған шағын және орта кәсіпкерлік субъектілері

    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша жұмыс істеп тұрған ШОК субъектілерінің саны өткен жылғы сәйкес мерзіммен салыстырғанда 14,2%-ға көбейді. ШОК субъектілерінің жалпы санындағы жеке кәсіпкерлердің үлесі 66,8%-ды, шағын кәсіпкерлік заңды тұлғалары – 20,6%, шаруа немесе фермер қожалықтары – 12,5%, орта кәсіпкерлік заңды тұлғалары – 0,1%-ды құрады.

    Экономикалық қызмет түрлері бөлінісінде тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің барынша басым үлесі «Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу» – 35,9%; «Көрсетілетін қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну» – 15,3%. «Ауыл, орман және балық шаруашылығы» – 14,3% салаларына тиесілі.

    Қазақстан Республикасындағы аумақтар бөлісінде тіркелген және жұмыс істеп тұрған шағын және орта кәсіпкерлік субъектілер саны
    2023 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша
    тіркелген жұмыс істеп тұрғандар
    Қазақстан Республикасы 2 237 311 2 041 977
    Абай 59 608 54 264
    Ақмола 63 823 58 634
    Ақтөбе 96 466 86 982
    Алматы 144 643 136 433
    Атырау 73 661 67 223
    Батыс Қазақстан 64 456 58 745
    Жамбыл 121 782 109 330
    Жетісу 65 076 59 601
    Қарағанды 112 877 100 467
    Қостанай 69 572 65 307
    Қызылорда 75 640 70 977
    Маңғыстау 88 391 82 390
    Павлодар 62 030 55 577
    Солтүстік Қазақстан 38 643 35 315
    Түркістан 217 571 213 020
    Ұлытау 20 579 19 197
    Шығыс Қазақстан 72 330 64 638
    Астана қаласы 258 595 229 506
    Алматы қаласы 389 228 343 473
    Шымкент қаласы 142 340 130 898
    Электронды кестелер:
    Глоссарий

    Дара кәсіпкерлік – бұл Қазақстан Республикасы азаматтарының, қандастардың таза кіріс алуға бағытталған, жеке тұлғалардың өздерінің меншігіне негізделген және жеке тұлғалар атынан, олардың тәуекел етуімен және мүліктік жауапкершілігімен жүзеге асырылатын дербес, бастамашыл қызметі. Дара кәсіпкерлік өзіндік немесе бірлескен кәсіпкерлік түрінде жүзеге асырылады.

    Өзіндік кәсіпкерлікті бір жеке тұлға өзіне меншік құқығымен тиесілі мүлік негізінде, сондай-ақ мүлікті пайдалануға және (немесе) оған иелік етуге жол беретін өзге де құқыққа орай дербес жүзеге асырады.

    Бірлескен кәсіпкерлікті жеке тұлғалар (жеке кәсіпкерлер) тобы өздеріне ортақ меншік құқығымен тиесілі мүлік негізінде, сондай-ақ мүлікті бірлесіп пайдалануға және (немесе) оған иелік етуге жол беретін өзге де құқыққа орай жүзеге асырады.

    Кәсіпкерлік субъектілерінің санаттары – қызметкерлердің орташа жылдық саны мен орташа жылдық табысқа байланысты кәсіпкерлік субъектілері мына топтарға жатады: "шағын кәсіпкерлік субъектілері", оның ішінде микрокәсіпкерлік субъектілері; орта кәсіпкерлік субъектілері; ірі кәсіпкерлік субъектілері. Мемлекеттік статистика мақсаты үшін тек қана қызметкерлердің орташа жылдық саны белгісі ғана пайдаланылады.

    Қызметтің негізгі түрі – шаруашылық жүргізуші субъект жүзеге асыратын қызметтің кез келген басқа түріне қосылған құн салығынан асатын қызмет түрі;

    Қосылқы қызмет түрі – үшінші тұлғалар үшін өнімді (тауарды және қызметті) өндіру мақсатында жүзеге асырылатын негізгіден басқа қызмет түрі.

    Әдістемелік түсіндірмелер

    Барлық ұсынылған көрсеткіштер Статистикалық бизнес-тіркелім негізінде қалыптасқан, ол заңды тұлғалар, филиалдар және шетелдік заңды тұлға филиалдары, сондай-ақ тіркеу органдарында тіркеуден немесе қайта тіркеуден өткен жеке кәсіпкерлік субъектілері туралы ақпаратты қамтиды.

    Ұсынылған кестелер тіркелген және жұмыс жасап тұрған заңды тұлғалардың, филиалдардың және шетелдік заңды тұлға филиалдарының, жеке кәсіпкерлік субъектілерінің, сондай-ақ өңірлер бөлінісі мен қызмет түрлері бойынша, меншік нысандары бойынша, мөлшері бойынша шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің санын көрсетеді.

    Қызмет түрлері қолданыстағы Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішіне (ЭҚЖЖ) сәйкес ұсынылған. Бірнеше қызмет түрлерін жүзеге асыратын субъектілер ең көп қосылған құн өсімін қамтамасыз ететін, негізгі қызмет бойынша есептеледі.

    Статистикалық бизнес-тіркелімде жұмыс жасайтын субъектілерге мыналар жатады:

    • дәл қазіргі уақытта экономикалық қызметті жүзеге асыратын, яғни белсенді субъектілер;
    • жаңадан тіркелген және экономикалық қызметті әлі жүзеге асырмағандар;
    • уақытша қызметін тоқтатқан субъектілер.

    «Қызметкерлердің саны бойынша заңды тұлғалардың, филиалдар мен өкілдіктердің, сондай-ақ жеке кәсіпкерлік субъектілерінің өлшемділігі жіктеуішіне» сәйкес мөлшері бойынша қызметкерлердің жалпы жылдық санына байланысты субъектілерді 3 топқа бөлу қарастырылған:

    • шағын (100 адамға дейін);
    • орта (101ден 250 адамға дейін);
    • ірі (250 адамнан астам).

    Филиалдары бар заңды тұлғалар оның барлық филиалдарындағы қызметкерлерінің тізімдік санымен бірге есептеледі.

    Шығаруға жауапты:
    Статистикалық тіркелімдер және жіктелімдер департаменті
    Департамент директоры:
    Е. Бекбердиев
    Тел. +7 7172 74-90-58
    Орындаушы:
    А.Умирбаева
    Тел. +7 7172 74-97-98
    E-mail: ak.umirbaeva@aspire.gov.kz
    Мекенжай:
    010000, Астана қаласы
    Мәңгілік ел даңғылы, 8
    Министрліктер үйі, 4-кіреберіс
    Онлайн кеңесші