Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Инвестициялар статистикасы 2021 жылғы тамыз айынан бастап инвестиция көлемі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда өсу серпініне ие.
Инвестицияның едәуір үлесін Атырау облысы алады (18,9%).
| 2023 жылғы қыркүйек | 2023 жылғы қаңтар-қыркүйек 2022 жылғы қаңтар-қыркүйекке | ||
|---|---|---|---|
| 2023 жылғы тамызға | 2022 жылғы қыркүйекке | ||
| Қазақстан Республикасы | 128,8 | 112,4 | 112,1 |
| Абай | 187,9 | 105,5 | 135,7 |
| Ақмола | 40,7 | 50,4 | 111,8 |
| Ақтөбе | 117,5 | 109,6 | 107,8 |
| Алматы | 67,9 | 58,2 | 105,4 |
| Атырау | 157,7 | 123,4 | 99,7 |
| Батыс-Казақстан | 123,7 | 117,5 | 122,7 |
| Жамбыл | 171,4 | 78,5 | 102,0 |
| Жетісу | 158,1 | 175,6 | 123,9 |
| Қарағанды | 234,4 | 113,8 | 116,5 |
| Қостанай | 125,6 | 91,3 | 108,2 |
| Қызылорда | 105,7 | 121,7 | 125,6 |
| Манғыстау | 45,4 | 82,0 | 143,3 |
| Павлодар | 111,6 | 159,9 | 135,6 |
| Солтүстік Қазақстан | 173,5 | 156,2 | 116,1 |
| Түркістан | 218,1 | 144,3 | 136,5 |
| Ұлытау | 224,5 | 204,0 | 121,3 |
| Шығыс Қазақстан | 239,4 | 93,7 | 103,6 |
| Астана қаласы | 164,8 | 114,7 | 105,3 |
| Алматы қаласы | 122,3 | 111,3 | 101,5 |
| Шымкент қаласы | 84,4 | 127,9 | 126,7 |
Жалпы республикалық күрделі салымдар көлемінің жартысына жуығын ірі және орта кәсіпорындар жүзеге асырады.
| Негізгі капиталға инвестицияларды игерді | Соның ішінде | |||
|---|---|---|---|---|
| Шағын кәсіпорындар | Орта кәсіпорындар | Ірі кәсіпорындар | ||
| 2021 жылғы қаңтар-қыркүйек | 8 722 827 290 | 4 644 416 419 | 742 612 463 | 3 335 798 408 |
| 2022 жылғы қаңтар-қыркүйек | 9 859 687 913 | 5 298 201 378 | 503 335 136 | 4 058 151 399 |
| 2023 жылғы қаңтар-қыркүйек | 11 641 119 630 | 6 256 912 170 | 759 373 619 | 4 624 833 841 |
Жалпы шығындардың шамамен 60% ғимараттар мен құрылыстарды салуға және күрделі жөндеуге, жалпы сомасының төрттен бірінен астамы машиналарды, жабдықтарды және көлік құралдарын сатып алуға жұмсалады.
Инвестицияларды қаржыландырудың басым көздері шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаты болып қала береді, олардың көлемі 2023 жылғы қаңтар-қыркүйекте 8736,0 млрд.теңгені немесе жалпы көлемнің 75% - құрады.
Бюджет қаражаты негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінің 14,5% құрады, бұл ретте 2022 жылғы қаңтар-қыркүйекпен салыстырғанда 18,3% ұлғайды.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінде экономиканың нақты секторын қаржыландырудағы банк саласының үлесі 2,6% алады.
| 2023 жылғы қаңтар-қыркүйек | Анықтама: қорытындыға пайызбен | |||
|---|---|---|---|---|
| мың теңге | қорытындыға пайызбен | 2022 жылғы қаңтар-қыркүйек | 2021 жылғы қаңтар-қыркүйек | |
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар | 11 641 119 630 | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
| қаражаттарды қоса алғанда: | ||||
| мемлекеттік бюджеттен | 1 689 391 620 | 14,5 | 13,7 | 13,5 |
| меншікті қаражат | 8 736 015 229 | 75,0 | 74,6 | 72,0 |
| банктердің кредиттері | 297 970 088 | 2,6 | 2,6 | 2,6 |
| одан: | ||||
| шетелдік банкттердің кредиттері | 4 064 389 | 0,0 | 0,2 | 0,7 |
| басқада қарыз қаражаты | 917 742 693 | 7,9 | 9,1 | 11,9 |
| одан: | ||||
| резидент емес қарыз қаражаты | 311 017 991 | 2,7 | 1,8 | 2,1 |
2023 жылғы қаңтар-қыркүйекте негізгі капиталға салынған инвестициялардың негізгі үлесі өнеркәсіпке (47,9%) (оның ішінде тау-кен өндіру өнеркәсібіне және карьерлерді қазуына - 29,6%, өңдеу өнеркәсібі - 8,8%), жылжымайтын мүлікпен жасалатын операцияларға (18,3%), көлік пен қоймаға (13,4%), ауыл, орман және балық шаруашылығы (6,1%) тиесілі.
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар, мың теңге | 2022 жылғы қаңтар-қыркүйекке, пайызбен | Инвестициялардың жалпы көлеміндегі үлес салмағы, пайызбен | |
|---|---|---|---|
| Барлығы | 11 641 119 630 | 112,1 | 100,0 |
| оныңішінде: | |||
| ауыл, орман және балық шаруашылығы | 713 585 955 | 112,9 | 6,1 |
| Өнеркәсіп | 5 574 807 631 | 108,2 | 47,9 |
| оның ішінде: | |||
| кенөндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу | 3 448 151 833 | 104,4 | 29,6 |
| өңдеу өнеркәсібі | 1 027 192 280 | 93,6 | 8,8 |
| электрэнергиясымен, газбен,бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау | 737 983 097 | 162,1 | 6,3 |
| сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет | 361 480 427 | 128,5 | 3,1 |
| Құрылыс | 130 608 380 | 90,3 | 1,1 |
| көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу | 315 476 331 | 137,4 | 2,7 |
| көлік және қоймалау | 1 559 023 351 | 159,6 | 13,4 |
| тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету | 84 898 947 | 102,0 | 0,7 |
| ақпарат және байланыс | 123 555 854 | 123,9 | 1,1 |
| қаржы және сақтандыру қызметі | 77 511 424 | 88,8 | 0,7 |
| жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар | 2 127 140 463 | 99,0 | 18,3 |
| кәсіби, ғылым және техникалық қызмет | 56 390 251 | 151,7 | 0,5 |
| әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет | 110 582 410 | 108,0 | 0,9 |
| Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету | 98 754 750 | 115,0 | 0,8 |
| білім беру | 283 387 042 | 123,7 | 2,4 |
| денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету | 209 434 477 | 144,6 | 1,8 |
| өнер, ойын-сауық және демалыс | 141 606 389 | 113,5 | 1,2 |
| өзге де қызметтер түрлерін көрсету | 34 355 812 | 54,2 | 0,3 |
Негізгі капиталға инвестициялар - инвесторлардың жаңа құрылыс, сондай-ақ объектінің кеңейту (объектінің бастапқы құнының ұлғаюына әкеп соғатын) жағдайында инвесторлар үшін экономикалық, әлеуметтік немесе экологиялық әсер алу мақсатындағы инвестициялар, машиналар, жабдықтар, көлік құралдарын сатып алу, негізгі табынды, көпжылдық екпелерді қалыптастыруға кететін шығындар және т.б.
Құрылыс-монтаждау жұмыстарына және күрделі жөндеуге арналған шығындарға ғимараттар мен құрылыстарды салу, кеңейту, реконструкциялау, энергетикалық, технологиялық және басқа жабдықтарды монтаждау жөніндегі жұмыстар бойынша кешенді жұмыстардың шығындары, сондай-ақ тұрғын емес, тұрғын ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеу жөніндегі шығындар жатады.
Машиналар мен жабдықтарды сатып алуға арналған шығындар-машиналарды, Көлік құралдарын, жабдықтарды сатып алуға арналған шығындарды қамтитын инвестициялардың технологиялық құрылымының элементі.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар көлеміндегі өзге де шығындар-жобалау-іздестіру жұмыстарына, ав-торлық қадағалауға, салынып жатқан объектілер дирекцияларын ұстауға арналған шығыстар, мәдениетті биологиялық шығындарға арналған шығындар, сондай-ақ ұйымдар құрған немесе сатып алған, шаруашылық қызметте бір жылдан астам пайдаланылатын, ақшалай бағасы бар, иеліктен шығару қабілеті бар және кірістер әкелетін объектілерге жұмсалатын шығындар, бірақ материалдық құндылықтар емес.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың нақты көлемінің индексі динамикадағы инвестициялық инвестициялардың өзгеруін сипаттайды, есепті және салыстырылатын кезеңдегі негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемінің салыстырмалы бағалардағы қатынасымен анықталады.
Негізгі капиталға инвестициялар туралы статистикалық ақпарат инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілердің (жұмыс істейтіндердің санына және экономикалық қызмет түріне қарамастан) жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының және жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беруі туралы жалпы мемлекеттік статистикалық байқаулардың бастапқы статистикалық деректері негізінде қалыптастырылады.
Инвестициялық салымдарды есепке алу инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектінің тіркелген жеріне қарамастан, нақты жүзеге асырылатын жер бойынша көзделген.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы айлық негізде қалыптастырылған жедел деректер жылдық деректермен нақтыланады.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы деректер пайдалану бағыты бойынша (инвестиция (түпкілікті пайдалану) бағытының сипатына және инвестордың экономикалық қызметінің түріне байланысты) қалыптастырылады.
Толығырақ әдістемелік түсініктемелер келесі сілтеме бойынша қол жетімді
Инвестициялық қызмет статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру әдістемесіСтатистикалық жинақ «Қазақстан Республикасындағы инвестициялық және құрылыс қызметі»
