Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Инвестициялар статистикасы 2021 жылдың тамыз айынан бастап инвестиция көлемі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда өсу серпініне ие.
Инвестицияның негізгі үлесін Атырау облысы алады (23,3%).
| 2023 жылғы наурыз | 2023 жылғы қаңтар-наурыз 2022 жылғы қаңтар-наурызға | ||
|---|---|---|---|
| 2023 ж.ақпанға | 2022ж. наурызға | ||
| Республика Казахстан | 130,7 | 112,0 | 116,1 |
| Абай | 247,7 | 135,7 | 115,9 |
| Ақмола | 67,7 | 87,4 | 123,6 |
| Ақтөбе | 145,8 | 103,4 | 102,7 |
| Алматы | 143,9 | 110,3 | 120,4 |
| Атырау | 111,1 | 113,0 | 109,4 |
| Батыс-Казақстан | 144,6 | 142,7 | 125,8 |
| Жамбыл | 206,9 | 96,2 | 103,1 |
| Жетісу | 91,0 | 102,7 | 126,9 |
| Қарағанды | 152,6 | 114,7 | 131,6 |
| Қостанай | 112,8 | 143,5 | 117,9 |
| Қызылорда | 207,3 | 267,6 | 152,2 |
| Манғыстау | 122,9 | 97,2 | 129,2 |
| Павлодар | 148,0 | 113,5 | 132,4 |
| Солтүстік Қазақстан | 245,2 | 118,4 | 115,8 |
| Түркістан | 169,1 | 176,7 | 160,4 |
| Ұлытау | 116,7 | 103,7 | 135,6 |
| Шығыс Қазақстан | 157,5 | 107,0 | 110,7 |
| Астана қаласы | 120,5 | 137,6 | 129,1 |
| Алматы қаласы | 115,9 | 84,3 | 96,7 |
| Шымкент қаласы | 116,8 | 89,2 | 109,6 |
Жалпы республикалық күрделі салымдар көлемінің жартысына жуығын ірі және орта кәсіпорындар жүзеге асырады.
| Негізгі капиталға инвестицияларды игерді | Соның ішінде | |||
|---|---|---|---|---|
| Шағын кәсіпорындар | Орта кәсіпорындар | Ірі кәсіпорындар | ||
| Қаңтар-наурыз 2021 жыл | 2 101 196 191 | 913 327 422 | 206 405 670 | 981 463 099 |
| Қаңтар-наурыз 2022 жыл | 2 263 137 473 | 1 108 095 983 | 123 847 280 | 1 031 194 210 |
| Қаңтар-наурыз 2023 жыл | 2 741 366 661 | 1 286 448 562 | 166 944 490 | 1 287 973 609 |
Жалпы шығындардың шамамен 57% ғимараттар мен құрылыстарды салуға және күрделі жөндеуге, жалпы сомасының төрттен бірінен астамы машиналарды, жабдықтарды және көлік құралдарын сатып алуға жұмсалады.
Инвестицияларды қаржыландырудың басым көздері шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаты болып қала береді, олардың көлемі 2023 жылғы қаңтар-наурызда 2216,1 млрд.теңгені немесе жалпы көлемнің 80,8% - құрады.
Бюджет қаражаты негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінің 10,5% - құрады, бұл ретте 2022 жылдын қаңтар-наурызбен салыстырғанда 44,9%-ға ұлғайды.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінде экономиканың нақты секторын қаржыландырудағы банк саласының үлесі 1,5% алады.
| 2023 жылғы қаңтар-наурыз | Анықтама: қорытындыға пайызбен | |||
|---|---|---|---|---|
| мың теңге | қорытындыға пайызбен | 2022 жылғы қаңтар-наурыз | 2021жылғы қаңтар-наурыз | |
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар | 2 741 366 661 | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
| қаражаттарды қоса алғанда: | ||||
| мемлекеттік бюджеттен | 288 452 645 | 10,5 | 8,4 | 8,2 |
| меншікті қаражат | 2 216 112 602 | 80,8 | 81,9 | 76,5 |
| банктердің кредиттері | 39 901 697 | 1,5 | 2,9 | 3,1 |
| одан: | ||||
| шетелдік банкттердің кредиттері | - | - | 0,2 | 1,4 |
| басқада қарыз қаражаты | 196 899 717 | 7,2 | 6,8 | 12,2 |
| одан: | ||||
| резидент емес қарыз қаражаты | 59 627 713 | 2,2 | 1,3 | 1,2 |
2023 жылғы қаңтар-наурызда негізгі капиталға салынған инвестициялардың едәуір үлесі өнеркәсіпке (51,4%), тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу (36,9%), көлік пен қоймаға (8,6%), жылжымайтын мүлікпен жасалатын операцияларға (21,4%) тиесілі.
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар, мың теңге | 2021 жылғы қаңтар-наурызға, пайызбен | Инвестициялардың жалпы көлеміндегі үлес салмағы, пайызбен | |
|---|---|---|---|
| Барлығы | 2741 366 661 | 116,1 | 100,0 |
| оның ішінде: | |||
| ауыл, орман және балық шаруашылығы | 141 796 389 | 126,9 | 5,2 |
| өнеркәсіп | 1 407 915 006 | 114,1 | 51,4 |
| оның ішінде: | |||
| кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу | 1 011 649 290 | 115,0 | 36,9 |
| өңдеу өнеркәсібі | 234504139 | 99,5 | 8,6 |
| электрэнергиясымен, газбен,бумен, ыстықсумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау | 97 124 800 | 131,0 | 3,5 |
| сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет | 64 636 776 | 164,1 | 2,4 |
| құрылыс | 19 222 381 | 51,1 | 0,7 |
| көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу | 75 521 560 | 144,5 | 2,8 |
| көлік және қоймалау | 235 567 329 | 127,3 | 8,6 |
| тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету | 23 179 225 | 208,0 | 0,8 |
| ақпарат және байланыс | 24 270 979 | 159,0 | 0,9 |
| қаржы және сақтандыру қызметі | 17 401 659 | 82,0 | 0,6 |
| жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар | 587 988 453 | 112,9 | 21,4 |
| кәсіби, ғылым және техникалық қызмет | 25 798 054 | 325,9 | 0,9 |
| әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет | 19 868 663 | 147,6 | 0,7 |
| мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету | 26 467 664 | 294,4 | 1,0 |
| білім беру | 52 728 591 | 144,8 | 1,9 |
| денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету | 58 587 564 | 173,5 | 2,1 |
| өнер, ойын-сауық және демалыс | 22 279 152 | 83,1 | 0,8 |
| өзге де қызметтер түрлерін көрсету | 2 774 017 | 27,6 | 0,1 |
Негізгі капиталға инвестициялар - инвесторлардың жаңа құрылыс, кеңейту, сондай-ақ объектінің бастапқы құнының ұлғаюына әкеп соғатын объектілерді реконструкциялау және жаңғырту жағдайында экономикалық, әлеуметтік немесе экологиялық әсер алуы мақсатында, сондай-ақ Машиналар, жабдықтар, көлік құралдарын сатып алуға, негізгі табынды, көпжылдық екпелерді қалыптастыруға және т. б.
Құрылыс - монтаждау жұмыстарына және күрделі жөндеуге арналған шығындарға ғимараттар мен құрылыстарды салу, кеңейту, реконструкциялау, энергетикалық, технологиялық және басқа жабдықтарды монтаждау жөніндегі жұмыстар бойынша кешенді жұмыстардың шығындары, сондай-ақ тұрғын емес, тұрғын ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеу жөніндегі шығындар жатады.
Машиналар мен жабдықтарды сатып алуға арналған шығындар-машиналарды, Көлік құралдарын, жабдықтарды сатып алуға арналған шығындарды қамтитын инвестициялардың технологиялық құрылымының элементі.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар көлеміндегі өзге де шығындар-жобалау - іздестіру жұмыстарына, ав-торлық қадағалауға, салынып жатқан объектілер дирекцияларын ұстауға арналған шығыстар, мәдениетті биологиялық шығындарға арналған шығындар, сондай-ақ ұйымдар құрған немесе сатып алған, шаруашылық қызметте бір жылдан астам пайдаланылатын, ақшалай бағасы бар, иеліктен шығару қабілеті бар және кірістер әкелетін объектілерге жұмсалатын шығындар, бірақ материалдық құндылықтар емес.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың нақты көлемінің индексі динамикадағы инвестициялық инвестициялардың өзгеруін сипаттайды, есепті және салыстырылатын кезеңдегі негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемінің салыстырмалы бағалардағы қатынасымен анықталады.
Негізгі капиталға инвестициялар туралы статистикалық ақпарат инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілердің (жұмыс істейтіндердің санына және экономикалық қызмет түріне қарамастан) жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының және жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беруі туралы жалпы мемлекеттік статистикалық байқаулардың бастапқы статистикалық деректері негізінде қалыптастырылады.
Инвестициялық салымдарды есепке алу инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектінің тіркелген жеріне қарамастан, нақты жүзеге асырылатын жер бойынша көзделген.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы айлық негізде қалыптастырылған жедел деректер жылдық деректермен нақтыланады.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы деректер пайдалану бағыты бойынша (инвестиция (түпкілікті пайдалану) бағытының сипатына және инвестордың экономикалық қызметінің түріне байланысты) қалыптастырылады.
Толығырақ әдістемелік түсініктемелер келесі сілтеме бойынша қол жетімді
Инвестициялық қызмет статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру әдістемесі
