Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Инвестициялар статистикасы Есепті кезеңде республиканың 18 өңірінде негізгі капиталға инвестициялардың ұлғаюы тіркелді. Ең үлкен өсім Қызылорда облысы, Алматы және Шымкент қалаларында байқалды. Бұл ретте негізгі капиталға инвестициялардың азаюы республиканың 2 өңірінде-Атырау (0,6% - ға) және Ұлытау (30,8% - ға) облыстарында байқалды.
2021 жылдың қазан айынан бастап инвестиция көлемі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда индексте тұрақты оң өсімге ие болды, осы кезеңде өсу шыңына 2022 жылдың қаңтар-қыркүйек айында жетті.
Өңірлік бөліністе республиканың 18 өңірінде негізгі капиталға инвестициялардың ұлғаюы байқалды.
| 2022 жылдың қазанынан | 2022 жылғы қаңтар-қазан 2021 жылғы қаңтар-қазанға | ||
|---|---|---|---|
| 2022 ж. қыркүйекке | 2021ж. қазанға | ||
| Республика Казахстан | 82,2 | 105,1 | 106,7 |
| Абай | 50,8 | 107,1 | 102,6 |
| Ақмола | 65,4 | 66,5 | 106,5 |
| Ақтөбе | 105,1 | 125,5 | 104,2 |
| Алматы | 58,9 | 78,7 | 111,1 |
| Атырау | 87,2 | 109,8 | 99,4 |
| Батыс-Казақстан | 79,0 | 99,3 | 112,5 |
| Жамбыл | 31,6 | 62,0 | 103,1 |
| Жетісу | 86,3 | 141,0 | 111,4 |
| Қарағанды | 61,8 | 113,3 | 108,5 |
| Қостанай | 80,8 | 113,5 | 104,9 |
| Қызылорда | 96,7 | 129,6 | 125,0 |
| Манғыстау | 104,5 | 118,0 | 109,2 |
| Павлодар | 132,3 | 111,0 | 110,3 |
| Солтүстік Қазақстан | 53,8 | 79,3 | 102,2 |
| Түркістан | 35,0 | 94,1 | 103,6 |
| Ұлытау | 90,2 | 91,9 | 69,2 |
| Шығыс Қазақстан | 66,7 | 186,8 | 117,0 |
| Астана қаласы | 109,3 | 100,0 | 109,9 |
| Алматы қаласы | 99,3 | 104,3 | 119,6 |
| Шымкент қаласы | 145,9 | 111,9 | 118,3 |
Жалпы республикалық күрделі салымдар көлемінің жартысына жуығын ірі және орта кәсіпорындар жүзеге асырады.
| Негізгі капиталға инвестицияларды игерді | Соның ішінде | |||
|---|---|---|---|---|
| шағын кәсіпорындар үшін | Орта кәсіпорындар үшін | Ірі кәсіпорындар үшін | ||
| Қаңтар-қазан 2020 | 9 410 840 376 | 4 663 579 782 | 484 435 982 | 4 262 824 612 |
| Қаңтар-қазан 2021 | 9 967 839 316 | 5 397 709 844 | 836 862 361 | 3 733 267 111 |
| Қаңтар-қазан 2022 | 11 244 223 209 | 6 039 317 129 | 556 425 535 | 4 648 480 545 |
Жалпы шығындардың шамамен 60% ғимараттар мен құрылыстарды салуға және күрделі жөндеуге, жалпы сомасының төрттен бірінен астамы машиналарды, жабдықтарды және көлік құралдарын сатып алуға жұмсалады.
Инвестицияларды қаржыландырудың басым көздері шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаты болып қала береді, олардың көлемі 2022 жылғы қаңтар-қазанда 8385,7 млрд.теңгені немесе жалпы көлемнің 74,6% -. құрады.
Бюджет қаражаты негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінің 13,8% -. құрады, бұл ретте өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 4,8% - ға ұлғайды.
Экономиканың нақты секторын қаржыландырудағы банк саласының үлесі бұрынғысынша аз – негізгі капиталға инвестициялардың жалпы көлемінде 2,4% (өткен жылдан 1,8%-ға жоғары), шетелдік банктер кредиттерінің жалпы көлеміндегі үлес салмағы 0,2% -. құрады.
| Қаңтар-қазан 2022ж. | Анықтама: жалпыға пайызбен | |||
|---|---|---|---|---|
| мың теңге | жалпыға пайызбен | қаңтар-қазан 2021ж. | қаңтар-қазан 2020ж. | |
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар | 11 244 223 209 | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
| қаражаттарды қоса алғанда: | ||||
| мемлекеттік бюджеттен | 1 551 838 691 | 13,8 | 14,1 | 17,5 |
| меншікті қаражат | 8 385 682 689 | 74,6 | 71,7 | 71,9 |
| банктердің кредиттері | 274 511 586 | 2,4 | 2,6 | 2,5 |
| одан: | ||||
| шетелдік банкттердің кредиттері | 23 795 439 | 0,2 | 0,6 | 0,4 |
| басқада қарыз қаражаты | 1 032 190 243 | 9,2 | 11,6 | 8,2 |
| одан: | ||||
| резидент емес қарыз қаражаты | 208 328 950 | 1,9 | 2,0 | 3,0 |
2022 жылғы қаңтар-қазанда негізгі капиталға салынған инвестициялардың едәуір үлесі өнеркәсіпке (49,4%), жылжымайтын мүлікпен жасалатын операцияларға (20,8%), көлік пен қоймаға (9,7%) және ауыл, орман және балық шаруашылығына (6%) тиесілі.
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар, мың теңге | Өткен жылғы тиісті кезеңге, пайызбен | инвестициялардың жалпы көлеміндегі үлес салмағы, пайызбен | |
|---|---|---|---|
| Барлығы | 11 244 223 209 | 106,7 | 100,0 |
| соның ішінде: | |||
| Ауыл, орман және балық шаруашылығы | 674 505 833 | 107,4 | 6,0 |
| промышленность | 5 557 431 385 | 104,1 | 49,4 |
| соның ішінде: | |||
| Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу | 3 587 232 602 | 113,7 | 31,9 |
| Өңдеу өнеркәсібі | 1 155 490 320 | 88,9 | 10,3 |
| Электр энергиясымен, газбен, бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау | 510 495 655 | 96,5 | 4,5 |
| Сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет | 304 212 808 | 93,1 | 2,7 |
| Құрылыс | 157 525 764 | 121,0 | 1,4 |
| Көтерме және бөлшек саудада сату; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу | 250 313 659 | 128,3 | 2,2 |
| Көлік және жинақтау | 1 091 294 731 | 108,5 | 9,7 |
| Тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету | 92 465 413 | 73,2 | 0,8 |
| Ақпарат және байланыс | 112 791 535 | 113,5 | 1,0 |
| Қаржы және сақтандыру қызметі | 90 356 005 | 111,1 | 0,8 |
| Жылжымайтын мүлікпен операциялар | 2 343 648 523 | 114,7 | 20,8 |
| Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет | 39 898 331 | 76,2 | 0,4 |
| Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет | 107 198 382 | 103,4 | 1,0 |
| Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру | 93 322 505 | 222,7 | 0,8 |
| білім беру | 257 058 222 | 143,2 | 2,3 |
| Деңсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету | 168 879 152 | 115,1 | 1,5 |
| Өнер, ойын-сауық және демалыс | 142 342 314 | 71,0 | 1,3 |
| Көрсетілген қызметтердің өзге де түрлерін ұсыну | 65 191 462 | 162,5 | 0,6 |
Негізгі капиталға инвестициялар-инвесторлардың жаңа құрылыс, кеңейту, сондай-ақ объектінің бастапқы құнының ұлғаюына әкеп соғатын объектілерді реконструкциялау және жаңғырту жағдайында экономикалық, әлеуметтік немесе экологиялық әсер алуы мақсатында, сондай-ақ Машиналар, жабдықтар, көлік құралдарын сатып алуға, негізгі табынды, көпжылдық екпелерді қалыптастыруға және т. б.
Құрылыс-монтаждау жұмыстарына және күрделі жөндеуге арналған шығындарға ғимараттар мен құрылыстарды салу, кеңейту, реконструкциялау, энергетикалық, технологиялық және басқа жабдықтарды монтаждау жөніндегі жұмыстар бойынша кешенді жұмыстардың шығындары, сондай-ақ тұрғын емес, тұрғын ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеу жөніндегі шығындар жатады.
Машиналар мен жабдықтарды сатып алуға арналған шығындар-машиналарды, Көлік құралдарын, жабдықтарды сатып алуға арналған шығындарды қамтитын инвестициялардың технологиялық құрылымының элементі.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар көлеміндегі өзге де шығындар-жобалау-іздестіру жұмыстарына, ав-торлық қадағалауға, салынып жатқан объектілер дирекцияларын ұстауға арналған шығыстар, мәдениетті биологиялық шығындарға арналған шығындар, сондай-ақ ұйымдар құрған немесе сатып алған, шаруашылық қызметте бір жылдан астам пайдаланылатын, ақшалай бағасы бар, иеліктен шығару қабілеті бар және кірістер әкелетін объектілерге жұмсалатын шығындар, бірақ материалдық құндылықтар емес.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың нақты көлемінің индексі динамикадағы инвестициялық инвестициялардың өзгеруін сипаттайды, есепті және салыстырылатын кезеңдегі негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемінің салыстырмалы бағалардағы қатынасымен анықталады.
Негізгі капиталға инвестициялар туралы статистикалық ақпарат инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілердің (жұмыс істейтіндердің санына және экономикалық қызмет түріне қарамастан) жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының және жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беруі туралы жалпы мемлекеттік статистикалық байқаулардың бастапқы статистикалық деректері негізінде қалыптастырылады.
Инвестициялық салымдарды есепке алу инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектінің тіркелген жеріне қарамастан, нақты жүзеге асырылатын жер бойынша көзделген.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы айлық негізде қалыптастырылған жедел деректер жылдық деректермен нақтыланады.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы деректер пайдалану бағыты бойынша (инвестиция (түпкілікті пайдалану) бағытының сипатына және инвестордың экономикалық қызметінің түріне байланысты) қалыптастырылады.
Толығырақ әдістемелік түсініктемелер келесі сілтеме бойынша қол жетімді
Инвестициялық қызмет статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру әдістемесі
