Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Инвестициялар статистикасы Негізгі капиталға салынған инвестициялардың НКИ төмендеуі Ақмола 38,4%, Атырау 34,5%, Абай облысы 19,9%, Манғыстау 16,2%, Қостанай 13,8%, Ақтөбе 5,7% және Батыс Қазақстан 4,3% облыстарында байқалды.
Бұл ретте негізгі капиталға салынған инвестициялардың НКИ өсуі Солтүстік Қазақстан 34,7%, Қызылорда 30%, Жетісу облысы 27%, Түркістан 24,6%, Жамбыл 23,1% облыстарында және Астана қаласында 20,3% байқалды.
Инвестицияның едәуір үлесін Атырау облысы алады (16,6%).
| 2024 жылғы сәуір | 2024 жылғы қаңтар-сәуір 2023 жылғы қаңтар-сәуірге | ||
| 2024 жылғы наурызға | 2023 жылғы сәуірге | ||
| Қазақстан Республикасы | 91,9 | 83,2 | 94,7 |
| Абай | 82,9 | 104,3 | 80,1 |
| Ақмола | 73,0 | 54,4 | 61,6 |
| Ақтөбе | 107,4 | 107,4 | 94,3 |
| Алматы | 93,9 | 81,0 | 107,8 |
| Атырау | 109,1 | 53,0 | 65,5 |
| Батыс-Казақстан | 112,8 | 68,8 | 95,7 |
| Жамбыл | 51,2 | 118,5 | 123,1 |
| Жетісу | 128,3 | 103,8 | 127,0 |
| Қарағанды | 49,5 | 94,7 | 113,6 |
| Қостанай | 69,1 | 48,6 | 86,2 |
| Қызылорда | 73,5 | 118,2 | 130,0 |
| Манғыстау | 95,3 | 70,3 | 83,8 |
| Павлодар | 64,7 | 121,5 | 119,2 |
| Солтүстік Қазақстан | 33,3 | 89,0 | 134,7 |
| Түркістан | 80,7 | 109,3 | 124,6 |
| Ұлытау | 168,5 | 144,4 | 113,1 |
| Шығыс Қазақстан | 140,0 | 177,6 | 107,6 |
| Астана қаласы | 117,5 | 97,1 | 120,3 |
| Алматы қаласы | 120,6 | 90,7 | 104,8 |
| Шымкент қаласы | 116,8 | 90,6 | 103,5 |
Жалпы республикалық күрделі салымдар көлемінің жартысына жуығын ірі және орта кәсіпорындар жүзеге асырады.
| Негізгі капиталға инвестицияларды игерді | Соның ішінде | |||
| шағын кәсіпорындар | орта кәсіпорындар | ірі кәсіпорындар | ||
| 2023 жылғы қаңтар-сәуір | 3 816 788 356 | 1 801 800 223 | 233 517 713 | 1 781 470 420 |
| 2024 жылғы қаңтар-сәуір | 3 741 556 902 | 1 984 428 982 | 302 601 986 | 1 454 525 934 |
Жалпы шығындардың 60,8% ғимараттар мен құрылыстарды салуға және күрделі жөндеуге және жалпы сомасының 30% астамы машиналарды, жабдықтарды және көлік құралдарын сатып алуға жұмсалады.
Инвестицияларды қаржыландырудың басым көздері шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаты болып қала береді, олардың көлемі 2024 жылғы қаңтар-сәуірде 2855,6 млрд.теңгені немесе жалпы көлемнің 76,3% - құрады.
Бюджет қаражаты негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінің 10% құрады, бұл ретте 2023 жылғы қаңтар-сәуірмен салыстырғанда 14,6% төмен.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың жалпы көлемінде экономиканың нақты секторын қаржыландырудағы банк саласының үлесі 3,5% алады.
| 2024 жылғы қаңтар-сәуір | Анықтама: қорытындыға пайызбен | ||
| мың теңге | қорытындыға пайызбен | 2023 жылғы қаңтар-сәуір | |
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар | 3 741 556 902 | 100,0 | 100,0 |
| қаражаттарды қоса алғанда: | |||
| мемлекеттік бюджеттен | 373 185 835 | 10,0 | 11,1 |
| меншікті қаражат | 2 855 555 377 | 76,3 | 80,3 |
| банктердің кредиттері | 132 649 676 | 3,5 | 1,7 |
| одан: | |||
| шетелдік банкттердің кредиттері | 18 267 505 | 0,5 | 0,0 |
| басқада қарыз қаражаты | 380 166 014 | 10,2 | 6,9 |
| одан: | |||
| резидент емес қарыз қаражаты | 95 669 818 | 2,6 | 2,0 |
2024 жылғы қаңтар-сәуірде негізгі капиталға салынған инвестициялардың негізгі үлесі өнеркәсіпке (46,1%) (оның ішінде тау-кен өндіру өнеркәсібіне және карьерлерді қазуына – 27,7%, өңдеу өнеркәсібіне – 10,8%), жылжымайтын мүлікпен операцияларға (21,3%), көлік және жинақтауға (14,6%), ауыл, орман және балық шаруашылығына (3,8%) тиесілі.
| Негізгі капиталға салынған инвестициялар, мың теңге |
2023 жылғы қаңтар-сәуірге, пайызбен |
Инвестициялардың жалпы көлеміндегі үлес салмағы, пайызбен | |
| Барлығы | 3 741 556 902 | 94,7 | 100,0 |
| оның ішінде: | |||
| ауыл, орман және балық шаруашылығы | 143 286 141 | 68,9 | 3,8 |
| Өнеркәсіп | 1 725 658 405 | 84,3 | 46,1 |
| оның ішінде: | |||
| кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу | 1 037 068 892 | 71,0 | 27,7 |
| өңдеу өнеркәсібі | 403 164 090 | 119,9 | 10,8 |
| электр энергиясымен, газбен,бумен, ыстық сумен және ауаны кондициялаумен жабдықтау | 208 975 121 | 132,9 | 5,6 |
| сумен жабдықтау; қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою бойынша қызмет | 76 450 289 | 79,6 | 2,0 |
| Құрылыс | 47 982 705 | 163,3 | 1,3 |
| көтерме және бөлшек сауда; автомобильдерді және мотоциклдерді жөндеу | 94 821 658 | 89,1 | 2,5 |
| көлік және қоймалау | 545 048 321 | 150,9 | 14,6 |
| тұру және тамақтану бойынша қызмет көрсету | 38 925 944 | 105,9 | 1,0 |
| ақпарат және байланыс | 58 890 772 | 187,3 | 1,6 |
| қаржы және сақтандыру қызметі | 40 305 748 | 142,4 | 1,1 |
| жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар | 798 498 747 | 93,8 | 21,3 |
| кәсіби, ғылым және техникалық қызмет | 21 545 269 | 71,4 | 0,6 |
| әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет | 29 031 783 | 102,4 | 0,8 |
| Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамтамасыз ету | 16 777 105 | 48,6 | 0,4 |
| білім беру | 66 725 637 | 82,0 | 1,8 |
| денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету | 69 576 710 | 89,3 | 1,9 |
| өнер, ойын-сауық және демалыс | 41 186 822 | 110,0 | 1,1 |
| өзге де қызметтер түрлерін көрсету | 3 295 108 | 49,9 | 0,1 |
Негізгі капиталға инвестициялар - инвесторлардың жаңа құрылыс, сондай-ақ объектінің кеңейту (объектінің бастапқы құнының ұлғаюына әкеп соғатын) жағдайында инвесторлар үшін экономикалық, әлеуметтік немесе экологиялық әсер алу мақсатындағы инвестициялар, машиналар, жабдықтар, көлік құралдарын сатып алу, негізгі табынды, көпжылдық екпелерді қалыптастыруға кететін шығындар және т.б.
Құрылыс-монтаждау жұмыстарына және күрделі жөндеуге арналған шығындарға ғимараттар мен құрылыстарды салу, кеңейту, реконструкциялау, энергетикалық, технологиялық және басқа жабдықтарды монтаждау жөніндегі жұмыстар бойынша кешенді жұмыстардың шығындары, сондай-ақ тұрғын емес, тұрғын ғимараттар мен құрылыстарды күрделі жөндеу жөніндегі шығындар жатады.
Машиналар мен жабдықтарды сатып алуға арналған шығындар-машиналарды, Көлік құралдарын, жабдықтарды сатып алуға арналған шығындарды қамтитын инвестициялардың технологиялық құрылымының элементі.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар көлеміндегі өзге де шығындар-жобалау-іздестіру жұмыстарына, авторлық қадағалауға, салынып жатқан объектілер дирекцияларын ұстауға арналған шығыстар, мәдениетті биологиялық шығындарға арналған шығындар, сондай-ақ ұйымдар құрған немесе сатып алған, шаруашылық қызметте бір жылдан астам пайдаланылатын, ақшалай бағасы бар, иеліктен шығару қабілеті бар және кірістер әкелетін объектілерге жұмсалатын шығындар, бірақ материалдық құндылықтар емес.
Негізгі капиталға салынған инвестициялардың нақты көлемінің индексі динамикадағы инвестициялық инвестициялардың өзгеруін сипаттайды, есепті және салыстырылатын кезеңдегі негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемінің салыстырмалы бағалардағы қатынасымен анықталады.
Негізгі капиталға инвестициялар туралы статистикалық ақпарат инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектілердің (жұмыс істейтіндердің санына және экономикалық қызмет түріне қарамастан) жалпымемлекеттік статистикалық байқауларының және жеке құрылыс салушылардың объектілерді пайдалануға беруі туралы жалпы мемлекеттік статистикалық байқаулардың бастапқы статистикалық деректері негізінде қалыптастырылады.
Инвестициялық салымдарды есепке алу инвестициялық қызметті жүзеге асыратын шаруашылық жүргізуші субъектінің тіркелген жеріне қарамастан, нақты жүзеге асырылатын жер бойынша көзделген.
Негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы айлық негізде қалыптастырылған жедел деректер жылдық деректермен нақтыланады.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша негізгі капиталға салынған инвестициялар туралы деректер пайдалану бағыты бойынша (инвестиция (түпкілікті пайдалану) бағытының сипатына және инвестордың экономикалық қызметінің түріне байланысты) қалыптастырылады.
Толығырақ әдістемелік түсініктемелер келесі сілтеме бойынша қол жетімді
Инвестициялық қызмет статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру әдістемесі
