3. Озон қабатын бұзатын заттарды (ОБЗ) тұтыну

Жаңартылған күні: 08.11.2016

Көрсеткіш:

excel_знак А-3 Озон қабатын бұзатын заттарды (ОБЗ) тұтыну

Қысқаша сипаттамасы:

Стратосферадағы озон қабаты Жер атмосферасының маңызды компоненті болып табылады. Ол адамдарды, жануарлар мен өсімдіктер әлемін қысқа толқынды ультракүлгін (УК) сәулелердің әсерінен қорғайды. Озон УК сәулеленудің әсерінен кейбір ОБЗ реакциялары нәтижесінде бұзылады. Озон қабатын бұзатын қосылыстарға хлорфторкөміртегілер (ХФК), көміртегі тетрахлориді, метилхлороформ, галондар, гидрохлорфторкөміртегілер (ГХФК), гидробромфторкөміртегілер (ГБФУ) және метилбромид жатады. Олар өрт сөндіргіштерде (галондар) және ауыл шаруашылығы пестицидтерінде (метилбромид) еріткіштер, хладагенттер, көбіктендіру және майсыздандыру заттары, аэрозольдер үшін ығыстырғыштар ретінде пайдаланылады. ОБЗ-ның озон қабатына әсер ету дәрежесі олардың химиялық сипаттамаларына байланысты болады.

Әдіснама:

Көрсеткіш Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетіннің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 223 бұйрығымен бекітілген «Қоршаған орта статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру жөніндегі әдістеме» сәйкес қалыптастырылады. Озон қабатын бұзатын заттарды (ОБЗ) тұтыну бойынша деректерді қалыптастыруға жауапты орган Климаттың өзгеруі жөніндегі үйлестіру орталығы болып табылады.
Ақпарат Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитетінің, Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Мұнай-газ кешеніндегі экологиялық реттеу, бақылау және мемлекеттік инспекция комитетінің және кәсіпорындардың деректері негізінде қалыптастырылады (мерзімділігі - жылдық).

Өлшем бірліктері:

Озонды бұзу қабілеттілігінің (ОБҚ) тоннасымен өлшенеді.

Қысқаша түсіндіру:

2015 жылы республикада озон қабатын бұзатын заттарды (ОБЗ) тұтыну көлемі 13,5 ОБҚ тоннасын құрады. 2000 жылдан бастап ОБЗ тұтынудың айтарлықтай төмендеуі байқалады. Егер 2000 жылы 597,9 ОБҚ тоннасы тұтынылса, 2015 жылы ОБЗ көлемі 44,3 есеге қысқартылған.

A-3_kk